|
چکیده
|
کرونا(COVID-19) کلیک کنید www.SID.ir جستجو در بین 403916 مقاله علمی - پژوهشی و 309172 مقاله تمام متن فارسی English مشخصات مقاله عنوان نشریه: پژوهش های فلسفی - کلامی اطلاعات شماره: تابستان 1388 , دوره 10 , شماره 4 (40) ; از صفحه 261 تا صفحه 288 . عنوان مقاله: حدوث یا قدم عالم از منظر فلسفه، عرفان و مقایسه با آیات و احادیث نویسندگان: بنیانی محمد * آدرس: * دانشگاه تهران چکیده: افزون بر آموزه های ادیان الهی که به گونه ای به بحث حدوث عالم پرداخته اند، فلاسفه، عرفا و متکلمین نیز به فراخور مقام خود از آن سخن به میان آورده اند.از دید گاه فلسفی درباره چیستی معنای حدوث سه نظر عمده میان فلاسفه مطرح گردیده که یکی حدوث ذاتی، دوم حدوث دهری و سوم حدوث زمانی حکمت متعالیه است. در کنار نظرات فلاسفه، حدوث زمانی متکلمین و حدوث عرفانی عرفا نیز مطرح گردیده است. به نظر می رسد آموزه های دینی در مورد حدوث عالم مادی بیشتر منطبق بر حدوث زمانی حکمت متعالیه و در مورد عالم مجردات منطبق بر حدوث سرمدی میرداماد می باشند. فلاسفه مشا، حکمت متعالیه و متکلمین، حدوث عالم را بنا بر وحدت تشکیکی و مستقل انگاری وجودات رابط مطرح کرده اند در حالی که در این نگاه، عالم خلق و آفریده نمی شود بلکه تنها بسط عالم ماده و خروج قوه های آن به سوی فعلیت مطرح می شود. به نظر می رسد با ابهام زدایی مفاهیم کلیدی مانند اراده، ازل، ابد، حدوث و قدم و پی گرفتن سیر بحث حدوث عالم بر مبنای ارتباط وجودات رابط با واجب الوجود بتوان دیدگاه فلسفی منسجم تری از بحث ارائه نمود و با استخراج دیدگاهی جامع از کتاب و سنت در مورد حدوث عالم، همراهی و هماهنگی دین و فلسفه را به نحو مطلوبتری ترسیم کرد.
|