مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی تطبیقی کرامات اولیاء از ...
عنوان بررسی تطبیقی کرامات اولیاء از دیدگاه هجویری، قشیری و امام محمد غزالی
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها اولیاء، کرامات، هجویری، قشیری، غزالی.
چکیده طبق با برخی آموزههای عرفان و تصوف به سالک، هنگام وصول به حق نیروی دخل و تصرف در طبیعت عطا میشود که نتیجۀ آن صدور اعمالی است که دیگران از انجام آن عاجزند که از آن به »خرقعادات و کرامات« تعبیرمیشود. هدف مقالۀ حاضر بیان دیدگاههای هجویری، قشیری و امام محمد غزالی در اثبات اینگونه افعال است و از آنجا که ایشان از آثار پیشین و همعصر خود بهره جسته و بر آثار پسین نیز تأثیر گذار بودهاند، بررسی آثار آنها میتواند روشنگر عقاید کلی پیرامون مسئلۀ کرامت اولیاء در تصوف اسالمی باشد؛ از اینرو این پژوهش با روش کیفی و به شیوۀ تحلیلی ـ تطبیقی و با استفاده از منابع کتابخانهای و با نگاهی متن محور به تحلیل نظریات ایشان دربارۀ کرامت خواهد پرداخت. تأیید و اثبات کرامات نزد هر سه مؤلف عمدتاً مبنایی روایی و نقلی دارد و ایشان به ویژه قشیری با استناد به دالیل نقلی نظیراشارات قرآنی، احادیث و روایات و بیان حکایات از سایر عرفا به بیان و اثبات جواز صدور کرامات از سوی اولیاء میپردازند. در دیدگاه آنها کرامات شرط والیت نبوده، بلکه جزئی از مقام اولیاء و مؤید نبوت و رسالت انبیاست؛ همچنین نوع واکنش سالک نسبت به کرامات حائز اهمیت است و از اینرو کرامت حجاب مطلق نیست و از نگاه ناظر بیرونی کارکردهای آن تبیین میشود. در این میان غزالی برخالف هجویری و قشیری بر عنصر عقل و تجربه نیزدر تحقق کرامات تأکید میورزد.
پژوهشگران شهلا علیه پور (نفر اول)، مهدی شریفیان (نفر دوم)