|
عنوان
|
بررسی کاربردی و سبک شناسی مهرهای از دوره مس- سنگ تا اوایل عصر آهن در غرب ایران
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
مهر،مس-سنگ، مفرغ قدیم،زاگرس مرکزی،کاربرد،سبک شناسی
|
|
چکیده
|
اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﻣﻬﺮﻫﺎ در ﺟﻬﺖ ﺑﺎزﺳﺎزی ﻓﺮﻫنگ های ﭘﯿﺶ از ﺗﺎرﯾﺦ و ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ و یکی از مدارک و اسناد مهم در باستان شناسی است که به دلیل پایدار بودن ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﺮای ﺑﯿﺎن و روﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻋﺘﻘﺎدات، آداب و رﺳﻮم و ﻋﺎدات و ﺑﺎورﻫﺎی ﻗﻮﻣﯽ در اﺧﺘﯿﺎر ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﯽ ﮔﺬارد.علاوه بر این سهم بارزی در شناسایی بسیاری از مسائل گوناگون از ادوار گذشته و کهن دارد و تحقیقات و بررسی آن ها می تواند باب گشای بسیاری از مسائل و مجهولات بازمانده دیرین باشد، همچنین ﻧﺤﻮه ی زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﭘﯿﺮاﻣﻮن آن ها را ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺤﺘﻮای ﻣﻬﺮﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮد. ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻘﻮش ﺣﯿﻮاﻧﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ زﯾﺴﺖ ﺑﻮم ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﯽ ﺑﺮد و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮد اﯾﻦ ﺣﯿﻮاﻧﺎت وارداﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﯾﺎ اﮔﺮ ﮐﻪ وارداﺗﯽ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮐﺪام ﻣﺤﻮﻃﻪ ﯾﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع زﯾﺴﺖ ﺑﻮﻣﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. پیدایش مهر تاثیر شگرفی در مناسبات تجاری و معاملات پدید آورد. ممهور کردن انواع کالاها و ظروف و خمره ها علاوه بر ثبوت مالکیت، نشانه امضای صاحب مهر را نیز داشته است. در همین زمان بود که حس زیبایی شناسی، بشر را بر آن داشت تا بر روی این مهرها کنده کاری کند و مفاهیم ذهنی و نیازهای خود را بر روی این مهرها پیاده کند .هنگامی که تاریخ و باستان شناسی در مورد یک جامعه به سکوت می گراید، با بررسی و شناسایی نقوش این گونه مهرها، می توان به جنبه های زیباشناختی موجود در جوامع پی برد. جنس ابتدایی ترین مهرها از گل پخته بوده است. نقوش مهرهای هزاره چهارم شامل اشکال هندسی بسیار ساده بود. هم زمان با پیشرفت جوامع در عرصه های مختلف، به تبع آن صنعت و هنر مهرسازی نیز دستخوش تغییر گردید و پیشرفت هایی حاصل نمود. یکی از نمودهای این پیشرفت، تغییر مهر استامپی به استوانه ای بود و همینطور نقوش با ظرافت و زیبایی بیشتری بر روی مهرها نقش شده اند، طی دوره های بعدجنس مهرها از تنوع بیشتری برخوردار شد. در این تحقیق تلاش گردیده تا مهرهای چهار محوطه ی(سه گابی،هکلان و پرچینه، گودین و چغاماران)در زاگرس مرکزی مورد مطالعه قرار گرفته اند که بازه ی زمانی مس-سنگ و مفرغ قدیم (یعنی اواخرهزاره پنجم و اواخرهزاره چهارم)را شامل می شوند. مهرهای به دست آمده از محوطه های مذکور اکثرا مسطح بوده اند و شاید 90درصد نقوش این مهرها هندسی بوده است.مهر استوانه ای از گودین تپه به همراه الواح گلی به دست آمده است که
|
|
پژوهشگران
|
علی بیننده (استاد راهنما)، فاطمه وطن پور (دانشجو)، امیر ساعد موچشی (استاد مشاور)
|