مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی لاروکشی اسانس های نعنا و رزماری در مبارزه با لارو پشه کولکس
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	واژه های کلیدی:کولکس، لاروکشی، نعنا، رزماری
چکیده	چکیده: پشه هاناقلبیماری هایینظیرمالاریا،فیلاریازیسوآنسفالیت هایویروسی،تیفوس،طاعون،تبزردوسایربیماری هایمنتقلهمیباشد.در حال حاضر غالبأ برای مبارزه با پشه هااز حشره کش های شیمیایی استفاده می شود، اگرچه اینحشره کش هامی توانند نتایج فوری برای کنترل حشرات ارائه دهنداما به علت: مقاومت ایجاد شده در پشه ها نسبت به حشره کش هایشیمیایی، هزینه های عملیاتی بالا، سمیت بالقوه این حشره کش ها، اثرات مخربی که روی محیط زیست دارند، اثر سوئی که بر موجودات غیر هدف از جمله انسان دارند، برای کنترل ناقلین توصیه نمی شود؛ بنابراین ضرورت مبارزه بیولوژیک با پشه ها مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. در مطالعه حاضر اثر لاروکشی اسانس دو گونه گیاهی تحت عنوان نعنا و رزماری در برابر لارو پشه کولکسبررسی شد.برای هر اسانس به طور همزمان با اثر بخشی سری غلظت ها دو گروه کنترل مثبت و کنترل منفی(آب مقطر) نیز راه اندازی شد و از هر اسانس چهار سری غلظت (10، 50، 200 و 600ppm) تهیه گردید. برای این کار از خرداد تا شهریور ماه سال 1397 تعداد 1500 لارو پشه کولکس از چهار منطقه از رودخانه قره چای واقع در شهرستان خنداب از توابع استان مرکزی گرفته و مورفولوژیک تشخیص داده شد و به دوازده گروه تقسیم شدند، به عبارتی شش گروه برای اسانس رزماری و شش گروه برای اسانس نعنا در نظر گرفته شد(چهار گروه برای غلظت های 10، 50، 200 و 600ppm ، یک گروه برای کنترل مثبت و یک گروه برای کنترل منفی)، برای هر گروه ده عدد لارو به صورت تصادفی انتخاب شدند. میزان مرگ و میر لاروها در زمان های 6، 12، 24، 48و 72 ساعت بررسی شد و در طی این زمان، غذایی به لارو داده نشد و برای هر غلظت،سه بار آزمایش تکرار گردید. معیار تایید مرگ لاروها عدم حرکت آن ها پس از تحریکات مکانیکی با یک سوزن در ناحیه گردنی لاروها بود. در آنالیز مقایسه ای حاصل از این آزمایش اسانس نعنا در غلظت ppm 200 و در زمان 6 ساعت، بالاترین میزان سمیت و لاروکشی را از خود نشان داد، طوری که بعد از مشاهده در آزمایش اول از تعداد ده عدد لارو، یک عدد زنده بود و در آزمایش های دوم و سوم هر ده عدد لارو از بین رفته بودند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در شرایط آزمایشگاهی هر دو گیاه مورد مطالعه بخصوص نعنامی تواند به عنوان یک جایگزین بالقوه برای کنترل بیولوژی لارو کولکس در نظر گرفته شوند.
پژوهشگران	زینب صادقی دهکردی (استاد راهنما)، امید بیات (دانشجو)، علیرضا سازمند (استاد مشاور)