مشخصات پژوهش

عنوان	پیشگیری غیرکیفری از جرم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	قانون اساسی، پیشگیری از جرم، قوه قضاییه، پیشگیری اجتماعی، قوه مجریه
چکیده	مبارزه با پدیده مجرمانه و گرایشهایی که مصالح و منافع فرد و جامعه را تهدید میکنند، از مسائل اجتنابناپذیر حکومتها بهشمار میرود. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در اصل 151 یکی از وظایف قوه قضاییه را پیشگیری از جرم اعلام کرده است. از اطلاق چنین عبارتی مفهوم موسع پیشگیری از جرم که شامل اقدامات کیفری و غیرکیفری برای خنثی کردن عوامل ارتکاب جرم است، استنباط میشود. این در حالی است که قوه قضاییه، نهتنها تاکنون به وظیفه خود در راستای پیشگیری غیرکیفری از جرم که دربرگیرنده تهیه لوایحی در زمینه عوامل اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر ارتکاب جرم است، نپرداخته، بلکه اصولاً پیشگیری از جرم صرفاً از وظایف قوه قضاییه نیست و سایر نهادهای دولتی و غیردولتی باید در این موضوع مشارکت داده شوند، زیرا جرم بهعنوان پدیدهای اجتماعی، تحت تأثیر عوامل متعدد فرهنگی و اقتصادی رخ میدهد و پیشگیری نیز از رهگذر تأثیرگذاری بر چنین عواملی امکانپذیر است. برای مثال در اجرای اصول قانون اساسی مرتبط با حقوق ملت وظایفی بر عهده قوه مجریه نهاده شده که میتوان از آن در راستای پیشگیری غیرکیفری استفاده کرد که تاکنون مغفول مانده است.
پژوهشگران	علیرضا تقی پور (نفر اول)