عنوان
|
تأثیر تلقیح با قارچ Piriformospora indica بر عملکرد دانه، جذب و کارآیی مصرف نور سویا (Glycine max (L.) Merr.) تحت شرایط تنش کم آبی
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
آبیاری، تشعشع فعال فتوسنتزی، قارچ درون زی، کارآیی مصرف تابش
|
چکیده
|
به منظور بررسی تأثیر تلقیح با قارچ Piriformospora indica بر جذب و کارآیی مصرف نور سویا (Glycine max (L.) Merr.) تحت شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در دو سال 1393 و 1394 اجرا شد. عامل اصلی آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر آب از تشت تبخیر) و عامل فرعی کاربرد قارچ P. indica در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح با قارچ) بود. صفات مورد بررسی شامل شاخص سطح برگ، ماده خشک، جذب تشعشع، کارآیی مصرف نور و عملکرد دانه بود. در هر دو سال زراعی با اعمال تنش کم آبی، سطح برگ و تجمع ماده خشک، کاهش یافت. کاربرد قارچ در سطوح مختلف آبیاری، سبب افزایش سطح برگ و تجمع ماده خشک شد. بیشترین مقدار کارآیی مصرف نور (75/1 و 85/1 گرم بر مگاژول به ترتیب در سال اول و دوم) در گیاهان تلقیح شده با قارچ تحت شرایط عدم تنش کم آبی و کمترین مقدار آن (10/1 و 15/1 گرم بر مگاژول به ترتیب در سال اول و دوم) در گیاهان تلقیح نشده تحت شرایط تنش شدید کم آبی به دست آمد. تنش شدید کم آبی، عملکرد دانه سویا را به میزان 20/57 درصد کاهش داد. قارچ P. indica، در شرایط عدم تنش، تنش متوسط و تنش شدید کم آبی، عملکرد دانه سویا را به ترتیب 67/13، 85/22 و 14/22 درصد در مقایسه با عدم تلقیح، افزایش داد. نتایج نشان دهنده تأثیر مثبت قارچ P. indica در سطوح مختلف آبیاری بر شاخص سطح برگ، ماده خشک، جذب و کارآیی مصرف نور سویا بود، به طوری که کاربرد قارچ منجر به کاهش اثرات تنش و بهبود عملکرد سویا تحت شرایط تنش کم آبی گردید.
|
پژوهشگران
|
گودرز احمدوند (نفر اول)، سمیه حاجی نیا (نفر دوم)
|