مشخصات پژوهش

عنوان	تحلیل انتقادی دیدگاه مفسران پیرامون تقدیم و تاخیر ایات متشابه لفظی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	کلیدواژه ها: تقدیم و تاخیر ،متشابه لفظی ،آیه 58 بقره ،آیه 161 اعراف
چکیده	چکیده: «مشابه» یا «متشابه لفظی» برآن دسته از آیه ها و جمله های قرآن اطلاق می شود که به طور کامل یا با اندکی تغییر، در قرآن بیش از یک بار تکرار شده اند. علّت تکرار شمار زیادی از این آیه ها و جمله ها بر پایه تغییر در تقدیم و تاخیر آن ها استوار است. نمونه ای از این آیه ها دو آیه 58 بقره و 161 اعراف است که تشابه موجود در قالب تقدیم و تاخیر «و ادخلوا الباب سجّدا و قولوا حطّه » (البقره / 58) و «و قولوا حطّه و ادخلوا الباب سجّدا»(الاعراف / 161) نمایان شده است. علی رغم تلاش مفسران در توجیه چرایی تقدیم و تاخیر موجود در دو آیه مذکور آرای آن ها مورد خدشه است و باید توجیه درست را در توجّه به سیاق، مکان نزول و مقام آیه، و توجه به مفهوم سجده که در آن دو به کار رفته دانست. مجموعه ی مطالب مذکور این نتیجه را بدست داده است که سوره ی بقره، بر خلاف سوره اعراف،که به توبیخ و سرزنش عصیانگران و متکبران، علی الخصوص بنی اسرائیل پرداخته ،در مقام ذکر نعمتها بر بنی اسرائیل و امت پیامبر است و تقدیم سجده که عملی در راستای شکر گزاری است و تمامی قرائن دیگر در این جهت به کار گرفته شده اند.
پژوهشگران	عطاالله محجوب (نفر اول)، حسینعلی ترکمانی (نفر دوم)