عنوان
|
ژئوشیمی، کانه زایی و دگرسانی قلیایی-اکسیدآهن در کانسار آهن±آپاتیت لکه سیاه (شمال شرق بافق)، ایالت فلززایی بافق-ساغند
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
دگرسانی قلیایی-اکسیدآهن، پتاسیم بالا تا شوشونیتی، مجموعه کالدرایی لکه سیاه، بافق، ایران مرکزی
|
چکیده
|
کانسار آهن±آپاتیت لکه سیاه در ایالت فلززایی بافق-ساغند و پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. کانسار لکه سیاه طی اواخر کامبرین پیشین در ارتباط با فعالیتهای مجموعه کالدرایی لکه سیاه شکل گرفته که مجموعه سنگ های پیروکلاستیک، آندزیت/تراکی آندزیت و ریولیت سنگ میزبان ذخیره را تشکیل می دهند. بر اساس نسبت Th/Yb (بین 7/2 تا 17) و Ta/Yb (بین 33/0 تا 8/1)، ریولیت های میزبان کانی سازی جزء سری های ماگمایی کالک آلکالن غنی از پتاسیم تا شوشونیتی قرار می گیرند. طبق شواهد بنظر می رسد تبلور ماگمای ریولیتی پر آب موجب آزاد شدن حجم زیادی از عناصر فرار شده که منجر به افزایش گرانروی ماگمای باقی مانده می شود. در این شرایط، سیال احیایی با شوری و دمای بالا که حاوی لیگاندهای کلریدی حامل آهن و فسفر بوده، به سمت بالا و مناطق کم فشار حرکت می کند. فوران های انفجاری تشکیل دهنده کالدرا، شکستگی و سیستم گسلی مناسب برای ته نشست ماده معدنی و رخداد کانه-زایی فراهم کرده است. شواهدی نظیر 1) وجود هاله های دگرسانی قلیایی غنی از کلر (مانند سدیک و سدیک-کلسیک و پتاسیک-کلسیک) در اطراف کانسنگ آهن، 2) وجود سنگ های ماگمایی پتاسیم بالا مرتبط با یک سیستم کالدرایی فعال و 3) تهی شدگی عناصری نظیر Ti، V، Al و Mn در ترکیب شیمیایی مگنتیت ها، گویای وجود یک منبع گوشته ای دگرنهادی در منطقه لکه سیاه بوده که اغلب طی تکوین و جایگیری با سنگ های پوسته ای اطراف نیز دچار آغشتگی شده اند.
|
پژوهشگران
|
مهین رستمی (نفر اول)، ابراهیم طالع فاضل (نفر دوم)
|