مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی اراضی بر اساس مدل سازی شاخص رسُوب و برخی خصوصیات مورفومتری با استفاده از مدل رقومی زمین در حوضه آبریز بهادُربیگ استان همدان
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	ارزیابی اراضی، حوضه آبریز، شاخص رسوب، عوامل ریخت سنجی زمین، تجزیه رقومی زمین، مدل رقومی زمین
چکیده	هیدرولوژی یکی از بخش های مهم ارزیابی اراضی برای آمایش سرزمین می باشد که بخش مهمی از مسائل آب و خاک یک کشور را در رابطه با وضعیت رسوب گذاری در حوضه آبریز به عهده دارد، لیکن به دلیل کمبود ایستگاه های هیدرومتری در سرتاسر شبکه آبراهه یک حوضه آبریز، اطلاعات کافی از وضعیت رسوب گذاری وجود ندارد. در این راستا ارزیابی اراضی بر اساس مدل رقومی زمین (DTM) می تواند این کمبود اطلاعات را در سرتاسر یک حوضه آبریز جبران کند. در این پژوهش حوضه آبریز بهادربیگ همدان انتخاب شد. پس از تهیه ی نقشه ی DEM با قدرت تفکیک مکانی مطلوب و رقومی کردن نقشه توپوگرافی، محدوده حوضه آبریز بهادربیگ ترسیم شد. سپس مقادیر برخی عوامل ریخت سنجی زمین هم چون ارتفاع پایین-دست آبراهه، شیب و طول کلی آبراهه، شیب و طول آبراهه مستقیم، پیچ و خم آبراهه و ضریب اُفت آبراهه به همراه شاخص رسوب به ترتیب شاخص قدرت جریان رواناب (SPI)، شاخص انتقال رسوب (STI) و شاخص خیسی (WI) برای چهار رتبه آبراهه در بخش DEM-hydro process نرم افزار ILWIS 3.3 رتبه بندی گشت (1080 داده). در آمار گُسسته، نقشه های رقومی عوامل ریخت سنجی زمین به روش میانگین متحرّک ترسیم شد و در آمار پیوسته، مدل رگرسیون کامل روابط بین شاخص رسوب و عوامل ریخت سنجی زمین برازش گشت و برای معنی دار شدن مدل ها متغیر دبی رواناب و رسوب جزئی محاسبه و پیشنهاد شد. نتایج نقشه های عوامل ریخت سنجی زمین نشان داد که به طور کلی از ارتفاعات به سمت نواحی پست، شاخص SPI و STI افزایش پیدا می کند. نتایج به دست آمده از مدل های رگرسیون کامل نشان داد که پس از دبی رواناب و رسوب جزئی، مهم ترین عوامل ریخت سنجی زمین به ترتیب طول آبراهه مستقیم، شیب کلی آبراهه، طول کلی آبراهه، شیب آبراهه مستقیم، پیچ و خم آبراهه، ضریب اُفت آبراهه و ارتفاع پایین دست آبراهه، شناخته شد. در مناطق کوهستانی به دلیل افزایش شیب و سرعت رواناب و هم چنین کاهش سطح مقطع آبراهه (رتبه)، شاخص SPI (حجم سیلاب) کم می گردد و شاخص STI کاهش می یابد. در مناطق پست و هموار حوضه به علّت کاهش شیب و سرعت رواناب و هم چنین افزایش سطح مقطع آبراهه (رتبه)، SPI زیاد می گردد و STI افزایش می یابد. در نواحی که رسوب ضخامت بیش تری داشت، خاک ها تحوّل و تکامل بالاتری داشتند. در سرتاسر حوضه WI از هیچ روند خاصی تبعیت نکرد. این پژوهش نشان داد که برخی عوامل ریخت
پژوهشگران	سعید فراست (استاد راهنما)، یاسمین سگر (دانشجو)، مهدی نادری خوراسگانی (استاد مشاور)، محمد اسدی (استاد مشاور)