عنوان
|
ارزیابی پایداری کشت چندکارکردی برنج-اردک در مقایسه با کشت متعارف برنج در استان های گیلان و مازندران
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
ارزیابی پایداری، کشت چندکارکردی، سیستم کشت متعارف، سیستم کشت برنج-اردک
|
چکیده
|
ارزیابی، اولین گام در سنجش پایداری کشاورزی است که سیستم های کشاورزی مختلف را از منظر پایداری مقایسه نموده و به کشاورزان، سیاست گذاران و برنامه ریزان کمک می کند تا سیستم های پایدارتر را انتخاب نمایند. در این مطالعه، هدف، ارزیابی پایداری کشت برنج-اردک در مقایسه با کشت متعارف برنج در استان های گیلان و مازندران بود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ گردآوری داده ها، پیمایشی و از نظر مطالعه توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل دو گروه کشاورزان برنجکار و کشاورزان دارای سیستم کشت برنج-اردک از دو استان گیلان و مازندران بودند که با محاسبه فرمول کوکران، تعداد 210 کشاورز به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. 103 کشاورز با سیستم کشت متعارف برنج و 107 کشاورز با سیستم کشت اردک-برنج که در ادامه خود به دو گروه پرورش دهنگان اردک-برنج بطور همزمان (67 کشاورز) و بصورت تناوبی (40 کشاورز) طبقه بندی شدند. برنجکاران متعارف به شیوه تصادفی ساده و پرورش دهندگان اردک-برنج به صورت هدفمند انتخاب و نمونه گیری شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با نظر اساتید و متخصصین مربوطه و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ به میزان بالای 7/0 مورد تایید قرار گرفت. برای ارزیابی پایداری، شاخص ها با روش تحلیل سلسله مراتبی SAFE، شناسایی و انتخاب شدند. سپس از بین این شاخص ها، 27 شاخص در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به کمک معیارهای مناسب بودن شاخص ها، پالایش و استخراج شدند. ضریب اهمیت این شاخصها با نظر متخصصین حوزه پایداری و به روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و با استفاده از نرم افزار Expert choice و نرمال سازی شاخص ها به روش توابع فازی انجام شد. تحلیل داده ها نیز در نرم افزار SPSS22 وEXCEL 2013 انجام گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که سیستم کشت اردک-برنج در مقایسه با سیستم متعارف برنج پایدارتر است و این پایداری در هر سه بعدی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی کاملاً معنی دار است. در ضمن از نظر زیست محیطی و اجتماعی، سیستم کشت اردک-برنج بطور همزمان، پایدارتر از سیستم کشت اردک-برنج بطور تناوبی نیز بود. از بین متغیرهای فردی و اجتماعی، تعداد فرزندان بالای 18 سال خانواده، تجربه کشاورزی، درآمد کشاورزی و مشارکت در دوره های ترویجی دارای رابطه مثبت و معنی داری با شاخص پایداری بودند. از بین
|
پژوهشگران
|
یاسر محمدی (استاد راهنما)، فرشته ذوالفقاری خمیران (دانشجو)، احمد یعقوبی فرانی (استاد مشاور)
|