مشخصات پژوهش

عنوان	نقش انتقال فناوری از کانال واردات و صادرات محصولات صنعتی بر روی رشد اقتصادی ایران
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	انتقال فناوری؛ مزیت رقابتی؛ صنایع با فناوری بالا؛ صنایع با فناوری متوسط؛ صنایع با فناوری پایین؛ ایران
چکیده	بر اساس تئوری های اقتصاد بین الملل ارتباط تنگاتنگ بین رشد اقتصادی و تراز تجاری هر کشور وجود دارد. از این رو، کشورها پیوسته در حال تلاش برای فراهم ساختن شرایطی مساعد برای هماهنگی بیشتر در رویّه ها و رفتارهای تجاری میان خود جهت استفاده از مزایای بازرگانی بوده اند. موافقتنامه ی عمومی تعرفه و تجارت (GATT) در راستای تحقق بخشیدن زمینه های مناسب در عرصه تجارت جهانی و به منظور سازگارتر نمودن خط مشی ها و سیاست های تجاری کشورها شکل گرفت. تا در افقی بلندمدت، با ایجاد درک متقابل میان کشورها، شرایط امن و باثباتی را برای انجام تجارت آزاد پدید آورد. بدین وسیله، کشورها بر اساس توانمندی های اقتصادی و تجاری خود، در این بازار وسیع جهانی مشارکت می کنند و از منافع تجارت آزاد بهره مند می شوند. این روند جهانی شدن تجارت با افزایش فزاینده ی سهم صادرات و واردات محصولات صنعتی همراه بوده و به عنوان منبعی قابل اتکاء برای تخصیص بهتر منابع، کارایی و رشد تولید به حساب می آید. در واردات و صادرات کالاهای صنعتی، فناوری نقش عمده ای را ایفا می کند. فناوری به عنوان عامل ارتقای فرآیند تولید کالاهای صنعتی، بهبود کیفیت و کاهش قیمت تمام شده این محصولات، اساسی ترین رکن رقابت پذیری در بازارهای پیچیده ی امروز است. بنابراین، جذب فناوری از کانال واردات کالاهای صنعتی به عنوان یک متغیر جانشین برای اثر سر ریز تحقیق و توسعه است، که به افزایش در سطح دانش و سهم صنایع مبتنی بر فناوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی و رشد صادرات منجر می شود. در پژوهش حاضر ابتدا به نقش فناوری در افزایش مزیت رقابتی در عرصه تجارت بین الملل و رشد اقتصادی پرداخته شده و پس از آن انتقال فناوری از کانال واردات و صادرات صنایع با فناوری بالا، متوسط و پایین و نقش آن ها بر روی رشد اقتصادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بخش بعدی، به ارایه تصویری از رشد اقتصادی و صادرات و واردات صنایع با سطوح مختلف فناوری در ایران و برخی از کشورهای آسیایی پرداخته شده است. در نهایت، در بخش نتیجه گیری و پیشنهادات عنوان شده یکی از مهم ترین کانال ها جهت رشد اقتصادی برای ایران در ابتدا جذب فناوری مورد نیاز و سپس یادگیری و به کارگیری آن در چرخه تولید در جهت ایجاد تنوع در تولید و بالا بردن کیفیت تولیدات و به دنبال آن افزایش صادرات است.
پژوهشگران	نرگس احمدوند (نفر اول)، محمدحسن فطرس (نفر دوم)