عنوان
|
مقایسه میزان رسوب در رواناب و زه آب در دو شیب و پوشش گیاهی متفاوت
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
پوشش گیاهی، سله سطحی، رسوب، میانگین وزنی قطر
|
چکیده
|
نوع پوشش گیاهی و شیب زمین، دو عامل تعیین کننده در شدت فرسایش آب و خاک می باشند. اگر چه پژوهش های متعددی در رابطه با تأثیر شیب و یا پوشش گیاهی بر فرسایش خاک انجام شده است، ولی مطالعه ای در رابطه با مقایسه اثر آنها بر میزان رسوب در رواناب و زه آب گزارش نشده است. هدف از این مطالعه، مقایسه میزان رسوب در رواناب و زه آب تحت تأثیر نوع کشت (گندم و یونجه) و شیب (5% و 20%) در یک خاک لوم شنی بود. آزمایش ها با استفاده از جعبه های خاک، با ابعاد 100 سانتی متر طول، 30 سانتی متر عرض و 25 سانتی متر ارتفاع که دارای یک خروجی برای زه آب و یک خروجی برای رواناب بود و از خاک پر شده بودند، در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. نتایج نشان داد که پوشش گیاهی متراکم تر (یونجه نسبت به گندم) به طور قابل توجهی میزان فرسایش خاک را کاهش می دهد. به طوری که در کشت یونجه، رسوب در زه آب و رواناب، کمتر از گندم مشاهده شد. همچنین نتایج حاصله نشان داد که تولید رسوب در رواناب و زه آب با شیب تغییر نشان می دهد، به طوری که تحت دو کشت گندم و یونجه، در رواناب رسوب بیش تری در شیب 20% مشاهده شد. در حالی که در زه آب، رسوب بیش تری در شیب 5% مشاهده گردید. وجود رسوب کمتر بعد از 60 دقیقه از شروع بارندگی در رواناب را می توان به تشکیل سله سطحی که سبب افزایش رواناب و کاهش رسوب می گردد، نسبت داد. اگر چه شیب و پوشش سطحی اثر معنی داری بر میانگین وزنی قطر خاکدانه نداشت، ولی مقدار آن تحت کشت یونجه بیش تر بود که می تواند به دلیل تأثیر کاهشی پوشش گیاهی بر فرسایش باشد.
|
پژوهشگران
|
ساناز غنی زاده (نفر اول)، آزاده صفادوست (نفر دوم)، محسن نائل (نفر سوم)، گلایه یوسفی (نفر چهارم)
|