عنوان
|
مطالعه ساختارشناسی ظروف سنگ استاتیتی محوطه شادیاخ به روش SEM و XRD ،XRF
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
استاتیت، شادیاخ، نیشابور،.SEM ،XRD ،XRF
|
چکیده
|
تولید ظروف سنگی از دوران نوسنگی آغاز شد، تولید و استفاده از سنگهای کلریت و استاتیت نیز از دوران مفرغ آغاز گردید. ایران از مهمترین مراکز دارای معادن سنگ نرم جهت تولید این نوع ظروف است و محوطه هایی همچون تپه یحیی و کنار صندل شمالی و جنوبی در استان کرمان از معروفترین محوطه هایی هستند که در صنعت ساخت ظروف و اشیاء از سنگهای نرم فعالیت داشته اند. پژوهشهای محدودی در مورد منابع خام این سنگها صورت گرفته است که بر روی نمونه های عصر مفرغ متمرکز شده بود و باوجودآنکه استفاده از این سنگها در دوره های تاریخی یا اسلامی نیز رواج داشته است، تنها پژوهش در این زمینه منحصر به تأثیر پخت وپز بر ساختار ظروف کلریتی بود. طی کاوشهای باستانشناسی در محوطه شادیاخ که به قرون ابتدایی و میانی اسلامی متعلق است، قطعات مختلفی از این ظروف در لایه های باستانی به دستآمده است. سؤالات این پژوهش: ظروف سنگی محوطه شادیاخ از چه جنسی هستند؟ و چه کانیهایی در بافت آن وجود دارد و میزان همخوانی ترکیب شیمیایی آنها چه میزان است. هدف از این پژوهش ساختارشناسی ظروف سنگی شادیاخ است. در این پژوهش تعداد 16 نمونه مورد آنالیز قرار گرفت. هر 16 نمونه به روش XRD آزمایش شدند. به منظور تکمیل اطلاعات از این مجموعه 4 قطعه نیز به روش XRF و 2 نمونه هم با روش SEM آزمایش شد.در این پژوهش نتایج این مطالعه نشان داد که نمونه ظروف شادیاخ با توجه به نتایج جنس استاتیت است مطالعه عناصر و کانیها و تهیه نمودار برهم اندازی عناصر، نشان داد که نمونه های محوطه شادیاخ از یک منبع یا ساختار زمین شناسی ساخته شدند.
|
پژوهشگران
|
پرستو مسجدی خاک (نفر اول)، نگار شیرازی (نفر دوم)، حسن نامی (نفر سوم)، مهدی حاجی ولیئی (نفر چهارم)
|