مشخصات پژوهش

عنوان	پهنه بندی کیفی آب رودخانه دره مراد بیک همدان بر اساس شاخص NSFWQI و بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	پهنه بندی، سامانه اطلاعات جغرافیایی، شاخص کیفیت آب رودخانه ها
چکیده	مقدمه و هدف : رودخانه ها به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای مصارف گوناگون از جمله کـشاورزی، شـرب و صـنعت مطرح می باشند. از اینرو پایش کیفیت این منابع با توجه به خشکسالی های اخیر و توسعه شهری و روستائی یکی از وظـایف مهـم در حیطه مدیریت محیط زیست مصوب می گردد. با توجه به اهمیت رودخانه دره مرادبیک همدان در برداشت آب از آن جهت مصارف مختلف و همچنین تخلیه آلاینده های متعدد به آن، ارزیابی کیفی آب این رودخانه ضروری به نظر می رسـد . از طرفـی پهنه بندی آلودگی و ارائه تصویر صحیح از وضعیت کیفی آب های سطحی توسـط سـامانه اطلا عـات جغرافیـایی (GIS (باعـث مـی گردد تا هرگونه تصمیم گیری مدیریتی که اثرات زیست محیطی آن بصورت مستقیم و یا غیر مستقیم متوجه آب هـای سـطحی کشور باشد، با آگاهی بیشتری اتخاذ گردد. روش کار: در این مطالعه که از نوع توصیفی ـ مقطعی می باشد، نمونه برداری در طی 7 ماه از 6 ایستگاه مورد نظر انجام گرفت و پارامترهای کیفی شامل : دما، اکسیژن محلول،BOD ،کلیفرم مدفوعی، نیترات، فسفات، کلـسیم، منیـزیم، آمونیـاک، pH ،هـدایت الکتریکی، کل جامدات، کل جامدات محلول و معلق، در طول رودخانه بررسی گردید . داده هـای حاصـل از مطالعـه بـا اسـتفاده از شاخص ملی کیفیت آب ( NSFWQI (مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مسیر رودخانه با استفاده از نرم افزار سـامانه اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی گردید. نتایج : نتایج بدست آمده مشخص می سازد که میانگین شاخص NSFWQI در بهترین وضعیت کـه مربـوط بـه ایـستگاه اول بـود معادل 78/62 می باشد که وضعیت متوسـط را از لحـاظ شـاخص کیفـی مـورد اسـتفاده مـشخص مـی سـازد و میـانگین مـذکور در بدترین حالت که مربوط به ایستگاه شماره 6 می باشد معـادل49/27 محاسـبه گردیـد کـه نـشانگر بـروز وضـعیت کیفـی بـد می باشد. نتیجه نهایی: براساس نتایج حاصل از این مطالعـه ، شـاخ ص کیفیـت NSFWQI شـاخص مناسـبی جهـت پهنـه بنـدی رودخانـه دره مرادبیک معرفی گردید. با پایش عوامل فیزیکی، شیمیایی و میکروبی و همچنین با کنترل شاخص کیفـی مـذکور در ایـستگاه هـای مورد نظر، اثرات زیست محیطی ورود آلودگی در قسمت های مختلف رودخانه بخوبی مشهود بوده و امکان تـصم یم گیـری در خصوص نحوه استفاده از آب در بخش های مختلف آن را برای مسئولین ذی ربط فراهم می سازد.
پژوهشگران	محمد تقی صمدی (نفر اول)، محمدحسین ساقی (نفر دوم)، علیرضا رحمانی (نفر سوم)، حسین ترابزاده خراسانی (نفر چهارم)