مشخصات پژوهش

عنوان	باستان انگل شناسی در ایران
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها	باستان شناسی، باستان انگل شناسی، زیٔونوز، کوپرولیت
چکیده	زمینه مطالعه: باستان انگل شناسی، شاخه ای از علم انگل شناسی در قلمرو باستان شناسی است که به جستجوی انگلها در بقایای باستانی میپردازد. یافتن انگلهای باستان باعث شناخت پراکنش جغرافیایی انگلها، آگاهی از وضعیت بیماریهای زیٔونوز، رژیم غذایی میزبان و سطح بهداشت عمومی و شغلی در گذشته و... میشود. هدف: در بررسی حاضر علاوه بر مرور نتایج حاصل از پژوهشهای باستان انگل شناسی در ایران، اهمیت و کاربرد این علم نوپا در ایران مورد بحث قرار گرفت. روش کار: تمامی اطلاعات انتشار یافته در مورد تخم انگلهای اکتشاف شده با تآکید بر یافته هایی از منشاء حیوانات باستان در ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: تاکنون یافته های 11 مطالعه مربوط به انسان، سگ، گوسفند، جوندگان و گور خر ایرانی منتشر شده است. در معدن نمک چهرآباد زنجان از کوپرولیتهای جوندگان تخم Syphacia ، TrichosomoidescrassicaudaوTrichuris، از سگ تخم Macracanthorhynchushirudinaceus و از گورخر ایرانی تخمFasciolahepatica مشاهده شده است. در سایت مذکور اگرچه تخمOxyurisequi،Enterobiusvermicularis،Trichuris،Ascaris،Taenia/EchinococcusوDicrocoeliumمشاهد ه شده است ولی میزبان این کرمها مشخص نیست. در شهر سوخته سیستان و بلوچستان از کوپرولیتهای گوسفند تخمTaenia،Capillaria ،Dicrocoeliumdendriticumو همچنین تخمهایی شبیهAnoplocephalidae و Toxocara به دست آمده است. در تپه ی چیا سبز کوهدشت لرستان از کوپرولیتهای سگ تخم تنیا و آسکارید تشخیص داده شده است. نتیجه گیری نهایی: اگرچه تاکنون همه ی یافته های باستان انگل شناسی از ایران با روش میکروسکوپی به دست آمده است، با کمک روشهای سرولوژی و ابزارهای مولکولی میتوان به طور دقیقتری گونه ی انگلها را تشخیص داد. با مطالعه ی ماده ی وراثتی انگلهای باستانی میتوان اطلاعات ارزشمندی در مورد سیر تکامل و تغییرات آنها در طول زمان به دست آورد. همچنین با بررسی تغییرات ژن- ها در گذر زمان، میتوان راهکارهایی در مورد پیشگیری و درمان بیماریها ارایٔه داد.
پژوهشگران	غلامرضا مولوی (نفر اول)، علیرضا سازمند (نفر دوم)، رضا رخشی (نفر سوم)