مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بازشناسی طراحی فضای مسجد کهنه ...
عنوان بازشناسی طراحی فضای مسجد کهنه دستگردان طبس1
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها مسجد کهنه، معماری اسلامی، دستگردان طبس، مساجد دو ایوانی، دوره ی ایلخانی
چکیده معماران همواره مساجد را به عنوان یکی از عناصر مهم معماری بناهای شهری با طرح ها و شیوه های مختلف و درنظرگرفتن اقلیم، بنا می کردند. ناحیه ی طبس واقع در جنوب استان خراسان جنوبی همواره نقش مهمی در تاریخ، هنر و فرهنگ ایران به ویژه در دوران اسلامی داشته است. این مهم را می توان از وجود آثار فراوان و ارزشمند به جای مانده از معماری این ناحیه دریافت. در طی بررسی باستان شناسی که در 1394 در بخش دستگردان طبس صورت گرفت، دو مسجد دستگردان و هودر در این منطقه شناسایی شد که از لحاظ ساختار و کارکرد، تاکنون مورد واکاوی و پژوهش قرار نگرفته اند. بنای مسجد کهنه دستگردان دارای طرح و نقشه هندسی منحصربه فردی است که با مساجد دو ایوانی خراسان در دوران میانی اسلامی قابل مقایسه است. ازآنجایی که این مسجد موردمطالعه و واکاوی باستان شناسانه قرار نگرفته، پژوهش کنونی اهمیت ویژه ای می یابد. روش به کاررفته در این پژوهش، از نوع بنیادین و روش، توصیفی تحلیلی است. جمع آوری یافته ها مبتنی بر بررسی های میدانی و مطالعه ی منابع - کتابخانه ای از طریق مشاهده و با استفاده از کروکی و تهیه نقشه است. در راستای انجام این پژوهش سعی شده است، با تعیین ماهیت بنای مذکور و مقایسه از طریق دیگر مساجد، موقعیت بافت فرهنگی و تاریخی بنای موردنظر بررسی شود. نتایج بیانگر این مطلب است که با توجه به ساختار بنای مسجد کهنه دستگردان و بافتی که در آن شکل گرفته است، تاریخ ساخت آن به دوران میانی اسلامی، به ویژه دوره ی ایلخانی بازمی گردد.
پژوهشگران محمدابراهیم زارعی (نفر اول)، خدیجه شریف کاظمی (نفر دوم)