عنوان
|
مطالعه تنوع ژنتیکی و بیماریزایی قارچ Mycosphaeraerella graminicola عامل بیماری سپتوریوز گندم در ایران
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
تنوع ژنتیکی، تنوع بیماریزایی، ژن، سپتوریوز برگی، گندم، مقاومت
|
چکیده
|
به منظور بررسی ساختار و ژنتیک جمعیت قارچ Zymoseptoria tritici عامل بیماری سپتوریوز برگی گندم 75 جدایه این قارچ که از هفت استان گندم خیز ایران جمع آوری شده بودند توسط 14 نشانگر مولکولی ISSR و SSR موردمطالعه قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد جمعیت قارچ عامل بیماری از تنوع ژنتیکی نسبتاً بالایی برخوردار است به طوری که میانگین تنوع ژنتیکی کل (Ht) در نمونه های موردبررسی 33/0 بود و ازنظر میزان تنوع ژنتیکی داخل و بین جمعیت های قارچ مورد آزمایش به ترتیب 69% تنوع در داخل جمعیت ها و 31% تنوع در بین جمعیت ها مشاهده شد. همچنین نتایج این تحقیق نشان از وقوع جریان ژنی قوی در بین استان های موردبررسی داشت. در بین استان های موردبررسی بیشترین تنوع ژنتیکی در استان های اردبیل و خوزستان مشاهده گردید که تجزیه خوشه ای نیز نشان داد جمعیت های این دو استان بیشترین شباهت را باهم دارند. برای بررسی واکنش ارقام و لاینهای گندم نسبت به عامل بیماری سپتوریوز برگی گندم، واکنش ارقام تجاری و لاینهای گندم نسبت به قارچ Zymoseptoria tritici در دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393 بررسی شد. ایجاد بیماری مصنوعی در کرت های آزمایشی در مزرعه در هر دو سال به وسیله جدایه IR26 که قبلاً از منطقه سردشت خوزستان جمع آوری شده بود انجام و ارقام مورد آزمایش مایه زنی گردیدند. نتایج بررسی واکنش ارقام تجاری گندم موجود در ایران نشان داد ارقام افق، آذر 2، پیشگام، پیشتاز، گنبد، بهار، داراب 2، بم، نیک نژاد، میهن، هامون، استار، مهدوی، شیراز، سپاهان، شهریار، سیوند، پارسی، آریا، توس، بهرنگ، کرخه، اکبری، الوند، تجن، اوروم، شیرودی، چمران، مغان، زارع، زرین، سیستان، MV17، افلاک، ارگ و گاسکوژن در هر دو سال موردبررسی دارای واکنش حساسیت بوده و ارقام مرودشت، آرتا، مروارید، دنا، دریا و سایسون در یک سال از مجموع دو سال موردبررسی واکنش حساسیت داشتند. ارقام سیروان، گاسپارد، یاواروس و شتردندان در هر دو سال مورد آزمایش دارای واکنش مقاومت بودند. ارزیابی مقاومت یا حساسیت لاینهای گندم در سال زراعی در دو سال نیز نشان داد برخی از لاینهای گندم مقاوم و نیمه مقاوم بوده که می توان از آن ها به عنوان منبع مقاومت نسبت به عامل بیماری ذکرشده استفاده کرد. نتایج واکنش ارقام افتراقی در مزرعه نیز نشان دادند جدایه استفاده شده در این تحقیق برای ژن های Stb2،Stb3، Stb4
|
پژوهشگران
|
محمدجواد سلیمانی پری (استاد راهنما)، محمد دالوند (دانشجو)، رامین روح پرور (استاد مشاور)، سیدمحمود طبیب غفاری (استاد مشاور)
|