مشخصات پژوهش

عنوان	تجزیه کیفی ساپونین های تری ترپنوئیدی برگ دو رقم چغندرقند (Beta vulgaris) و تعیین اثرات بیولوژیکی آن ها بر روی باکتری (Clavibacter michiganensis) عامل پژمردگی برگ یونجه
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	ساپونین، پژمردگی باکتریایی یونجه، چغندر قند، کروماتوگرافی، سنجش کمی
چکیده	ساپونین ها جزء متابولیت های ثانویه گیاهان هستند که اثرات بیولوژیکی آن ها روی برخی باکتری ها به اثبات رسیده است. برگ-های چغندر قند حاوی مقدار زیادی ساپونین های تری ترپنوئیدی است. به منظور بررسی ساپونین های تری ترپنوئیدی برگ و ریشه چغندرقند و تغییرات اثرات بیولوژیکی آن بر روی باکتری (Clavibacter michiganensis) عامل پژمردگی برگ یونجه، آزمایشی در سال 1395 در آزمایشگاه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل ارقام چغندرقند (رستا و رزمینا)، اندام گیاهی (ریشه و برگ) و غلظت های ساپونین (23/0، 023/0، 0023/0، 00023/0 و شاهد) بود. در این آزمایش استخراج و خالص سازی ساپونین های تری ترپنوئیدی برگ و ریشه با استفاده از متانول و بوتانول صورت گرفت، سپس برای شناسایی باندهای ساپونین از تکنیک کروماتوگرافی لایه نازک استفاده شد. سنجش کمی از طریق اسپکتروفتومتری نشان داد که برگ چغندر قند دارای ساپونین کل بیشتری در مقایسه با ریشه است. همچنین محتوی ساپونین در رقم رزمینا بیشتر از رقم رستا بود. در ارزیابی کیفی ساپونین های دو اندام مشخص شد دو رقم رستا و رزمینا تشابهات و اختلافاتی داشتند. ساپونین های استخراجی از ریشه و برگ ارقام رستا و رزمینا بر روی اندازه ی هاله ی ایجاد شده ناشی از باکتری Clavibacter michiganensis تاثیرات معنی داری داشتند. بر اساس نتایج تحقیق انجام شده به نظر می رسد ساپونین استخراجی از هر دو اندام چغندرقند در کاهش بیماری پژمردگی یونجه موثرند. با این وجود رقم رزمینا اثرات ضدباکتری بیشتری داشت. در بین اندام-های گیاهی تاثیرات برگ از ریشه بیشتر بود. بین غلظت های استفاده شده، بالاترین غلظت (ساپونین خالص شده بدون رقیق کردن) بیشترین تاثیر را بر اندازه هاله عدم رشد داشت. همچنین تاثیرات ساپونین های خالص نسبت به ساپونین های خام بیشتر بود.
پژوهشگران	حجت اله مظاهری لقب (استاد راهنما)، زینب صادقی مجد (دانشجو)، غلام خداکرمیان (استاد مشاور)