مشخصات پژوهش

عنوان	خوراکی های حلال در قرآن کریم
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	اطعمه، حلال، حرام، طیّب، خبیث، انعام، بحری
چکیده	چکیده: این پایان نامه به جز مباحث مقدماتی (فصل اول و دوم) بر سه فصل و نتیجه گیری مشتمل است. فصل سوم پاسخ به این سؤال است که ملاک طیّب و خبیث بودن خوراکیها چیست؛ از آنجاکه قرآن کریم معیار حرمت خوراکیها را خبیث بودن و معیار حلال بودن آنها را طیّب بودن قرار داده، جا دارد که بحث شود، معیار طیّب و خبیث بودن چیست. آیا خبیث و طیب را عرف و طبع سلیم مشخص می کند یا شارع؟ این تحقیق ما را به این حقیقت می رساند که خبیث یا طیب بودن برخی امور توسط طبع سلیم معلوم می شود ولی برخی دیگر، از امر و نهی شارع بدست می آید؛ وقتی شارع از خوردن گوشت خوک نهی می کند کشف می کنیم خبیث و ناگوار است، هر چند لذیذ و گوارا جلوه کند. در واقع، محدودیت درک و بینش انسان، مانع تشخیص منافع و مضارّ واقعی اشیاء می گردد. فصل چهارم پاسخ به این سؤال است که مصادیق انعام کدام اند؟ منشأ این پرسش این است که قرآن کریم تصریح می کند که انعام جز آنچه تلاوت می شود یا برخی انعام حلال است حال باید دید انعام به چه حیواناتی گفته می شود. می توان گفت در این باره سه قول وجود دارد:1.خصوص ابل، بقر و غنم. 2. این سه به علاوه ظبی، بقر الوحش و حمار الوحش. 3. هرچارپایی انعام است. بنا بر این اصل، اولی این است که همه چارچایان حلال اند و حرمت، به بیان نیازمند است. ممکن است بررسی و تحقیق ما را به قول سوم هدایت کند. فصل پنجم پاسخ به این پرسش است که طعام دریایی چیست؟ قرآن می-فرماید: «احلّ لَکُم صَیدُ البَحرِ وَ طَعامُهُ ....» مقصود چه نوع طعامی است. گروهی از مفسّران و فقهای غیر امامی به استناد اطلاق آیه می گویند هر حیوان دریایی حلال است ولی مفسران و فقیهان امامی می گویند آیه در مقام بیان نیست و اطلاق ندارد و برای بیان به سنّت و حدیث نیازمندیم و سنّت تنها ماهی فلس دار را حلال دانسته و برخی هم نظیر صاحب جواهر می گویند آیه با توجه به قرائن و زمان نزول به ماهی فلس دار انصراف دارد.
پژوهشگران	قاسم سبحانی فخر (استاد راهنما)، رضا اکبری مبصر (دانشجو)