مشخصات پژوهش

عنوان	تحلیل پویای فقر چندبعدی در ایران
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	فقر چند بعدی، برنامه های توسعه، روش آلکایر و فوستر
چکیده	فقر، نمودی از توسعه نیافتگی است و مشکلات مختلفی را در ابعاد گوناگون برای جوامع به بار می آورد. از این روست که موضوع فقر از سوی تمامی کشورهای جهان دارای اهمیت فراوان است و برای از بین بردن یا کاهش وسعت آن برنامه های ویژه ای اجرا می شود. بنابراین، سنجش فقر و نیز راه های مختلف فقرزدایی در دهه های اخیر اهمیت بیشتری در سیاست-گذاری های اقتصادی کشورهای دنیا به ویژه کشورهای توسعه نیافته پیدا کرده است. در اولین قدم برای سیاست گذاری و تدوین برنامه های کاهش فقر، ضروری است تصویری دقیق از وضعیت فقر موجود ترسیم شود. در این پژوهش سعی بر این است شاخص فقر چند بعدی ایران طی سال های 1393 - 1368 محاسبه گردیده و عملکرد برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی(پس از انقلاب) بر اساس شاخص مذکور مورد ارزیابی قرار گیرد. از این روی، به منظور محاسبه شاخص فقر چندبعدی ایران روش آلکایر و فوستر به کار گرفته شده است. با توجه به ویژگی های خاص این روش می توان علاوه بر محاسبه میزان فقر چندبعدی، شدت و وسعت فقر، نسبت سرشمار و سرشمار پنهانی در هر یک از زیرشاخص ها و در نهایت سهم هر یک از ابعاد و زیرشاخص ها در تعیین شاخص فقر چندبعدی را نیز مشخص کرد. بنابراین، بر اساس روش آلکایر و فوستر، نه زیرشاخص سال های تحصیل، حضور فرزند در مدرسه، دسترسی به بیمه درمانی، دسترسی به برق، دسترسی به حمام، دسترسی به آب، مصالح بنای ساختمان، دسترسی به سوخت مناسب پخت و پز و تملک دارایی در قالب سه بعد آموزش، سلامت و استاندارد زندگی در نظر گرفته شدند. داده های مورد نیاز نیز از مجموعه داده های خام هزینه - درآمد خانوار مرکز آمار ایران استخراج شدند. بر اساس نتایج پژوهش طی سال های 1393 – 1368 وسعت، شدت فقر و همچنین میزان فقر چند بعدی در هر دو مناطق شهری و روستایی کاهش یافته است. بیشترین مقدار نسبت سرشمار (وسعت فقر) و میانگین محرومیت افراد فقیر (شدت فقر) متعلق به سال 68 و کمترین میزان وسعت فقر متعلق به سال 93 و کمترین میزان شدت فقر متعلق به سال 83 است. علاوه بر این، نسبت سرشمار در سال های 68، 73، 78، 83 و 93 در مناطق روستایی از نسبت سرشمار در مناطق شهری بیشتر است و در سال 88 این نسبت در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است. عمق فقر نیز در تمامی سال ها در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری است. بررسی عملکرد برنامه های توسعه نیز نشان می دهد به ط
پژوهشگران	محمدحسن فطرس (استاد راهنما)، سوده قدسی (دانشجو)