مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی کمی تغییرات کانال رودخانه های الموت رود و شاهرود (شمال قزوین) در بازه ی زمانی 1360-1394
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	الموت، شاهرود، برافزایی، کف کنی، جی آی اس
چکیده	رودخانه ها مهم ترین منابع آب در نواحی خشک (از جمله ایران) هستند؛ رودخانه های الموت و شاهرود جزو رودخانه های دایمی هستند که بخش مهمی از منابع آب شمال ایران را تامین می کنند. اهداف این پژوهش عبارتند از: 1- طبقه بندی کمی الگوی کانال و نیمرخ پهنای رودخانه های الموت و شاهرود؛ 2- تعیین مهم ترین عوامل موثر برروی تکامل این رودخانه ها و 3- تحلیل دوره های برافزایی (رسوب گذاری) و کف کنی (فرسایش) بستر این رودخانه ها. تکامل کانال این رودخانه ها در یک دوره ی 34 ساله با تاکید برروی الگو، هندسه و تغییرات ارتفاعی بستر در اثر فرآیندهای رسوب گذاری و فرسایش بررسی شده است. بررسی زمانی تصاویر ماهواره ای (1981 تا 2015) با استفاده از نرم افزار جی آی اس همراه با نقشه برداری های توپوگرافی و ژئومورفولوژیکی جهت ارزیابی روند تکاملی و تعیین شاخص های کلیدی موثر بر تغییرات کانال انجام شده است. برای بررسی نیمرخ پهنای تاریخی (1984 تا 2014) کانال در چهار ایستگاه، نقشه برداری زمین شناسی انجام شده است و همراه با عکس های تکراری و آنالیز فرکانس سیلاب، در ارزیابی تغییرات ارتفاعی بستر و فرآیندهای موثر استفاده شده است. فرآیند ترک کانال رایج ترین دلیل تغییر کانال است. نرخ تغییر پهنه ی سیلابی کانال 5/2- متر در سال در بالادست، 20- متر در سال در میان رود و 3/9+ و 4/2- متر در سال در بخش باختری است. نرخ برافزایی و حفر بستر 1/12 و 0/76- متر در سال در ایستگاه دوم و 5/55 و 5/63- متر در سال در ایستگاه سوم است. نتایج نشان می دهد که شرایط اقلیمی، عوامل هیدرولوژیکی و فعالیت های انسان مهم ترین دلایل تغییرات بستر کانال هستند.
پژوهشگران	عفت پاسبان (نفر اول)، سعید خدابخش (نفر دوم)، محمدرضا غریب رضا (نفر سوم)، شیما کبیری (نفر چهارم)، ناصر بحیرایی (نفر پنجم)