مشخصات پژوهش

عنوان	مکان یابی فضاهای ورزشی با استفاده از سیستم اطلاعات GIS در شهر همدان
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه یافته
کلیدواژه‌ها	GIS، AHP، شهرستان همدان، مکان یابی، اماکن ورزشی
چکیده	هدف از پژوهش حاضر مکان یابی اماکن ورزشی شهر همدان با استفاده از AHP در محیط GIS بود. بدین منظور ابتدا اماکن ورزشی موجود با چهار شاخص عدالت، مطلوبیت، ظرفیت و سازگاری مورد سنجش قرار گرفت و سپس با استفاده از شاخص ها و معیارهای استاندارد به مکان یابی کاربری ورزشی در سطح شهر همدان پرداخته شد. این پژوهش از نوع توصیفی بوده و از نظر روش از نوع کتابخانه ای است. نمونه آماری این پژوهش شامل کلیه مکان های ورزشی شهر همدان اعم از دولتی و خصوصی می باشد. پس از جمع آوری داده های مورد نیاز، در محیط GIS پایگاه اطلاعاتی تشکیل گردید. سپس برای هر یک از عوامل تأثیرگذار در مکان یابی اماکن ورزشی لایه ها تهیه شد و برای هر یک از لایه ها، وزن دهی صورت پذیرفت. پس از ترکیب و تحلیل تمامی لایه ها با یکدیگر، موقعیت فعلی مکان های ورزشی مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت مناسب ترین مکان ها با استفاده از روش AHP پیشنهاد شد. نتایج پژوهش نشان داد با توجه به شاخص عدالت از نظر دسترسی به فضاهای ورزشی نتایج حاصله از تحلیل شعاع عملکردی شهر، نشان دهنده آن است که فضای ورزشی با شعاع عملکردی 800 متر کل شهر را تحت پوشش عملکردی خود قرار نداده است و از نظر توزیع نشان دهنده توزیع رندمی و بدون برنامه ریزی این کاربری در شهر همدان دارد. هم چنین نتایج نشان داد سطح و سرانه اختصاص یافته به کاربری فضای ورزشی احداث شده در شهر همدان متناسب با نیاز جمعیتی شهر نیست و از نظر سازگاری کاربری ورزشی با کاربری های مسکونی، تجاری، بهداشتی و مذهبی نسبتاً ناسازگار، با کاربری آموزشی بی تفاوت، با کاربری اداری انتظامی نسبتاً سازگار، با کاربری صنعتی ناسازگار، با کاربری فضای باز و گذران اوقات فراغت کاملاً سازگار می باشد. بخش دیگر نتایج حاکی از آن است که حدود 13 درصد از کل مساحت شهر در وضعیت کاملاً نامناسب، حدود 33 درصد کل مساحت شهر در وضعیت نسبتاً نامناسب، حدود 42 درصد کل مساحت شهر در وضعیت متوسط، حدود 11 درصد از کل مساحت شهر در وضعیت نسبتاً مناسب و تنها حدود 1 درصد کل مساحت شهر در وضعیت کاملاً مناسب برای ایجاد مراکز فرهنگی در سطح شهر همدان قرار گرفته اند. نتایج نهایی به دست آمده از پژوهش نشان می دهد غالب اماکن ورزشی موجود در محدوده ، از لحاظ مکانی دارای وضعیت نامناسب و متوسط و در برخی موارد اندک، دارای وضعیت مناسب و بسیار مناسب اند. این مسئله
پژوهشگران	محمدعلی سمواتی شریف (همکار)، مهرداد عنبریان (همکار)، محمود هاشمی افوسی (همکار)، سجاد مومنی (همکار)