مشخصات پژوهش

عنوان	شکل دهی سوپرپلاستیک آلیاژهای آلومینیم و منیزیم
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	آلیاژهای منیزیم و آلومینیم، فرآیند کوبش متوالی، فرآیند DECLE، رفتار سوپرپلاستیک، شکل دهی سوپرپلاستیک، فرآیند اکستروژن
چکیده	در این پژوهش فرآیند کوبش متوالی بر روی آلیاژهای AA 5083 آلومینیم و ZK60 منیزیم در مسیرها و عبورهای مختلف انجام شد و اثر فرآیند مذکور بر روی ریز ساختار، خواص مکانیکی و رفتار سوپرپلاستیک آن ها مورد بررسی قرار گرفت. ساختار دانه بندی در آلیاژهای مورد نظر به شدت ریز دانه شد، به گونه ای که اندازه دانه آلومینیم در عبور ششم فرآیند از µm 100 برای ماده اولیه به nm 200 کاهش یافت و برای آلیاژ منیزیم این مقدار از µm 40 برای ماده باز پخت شده به µm 8/2 برای ماده در عبور پنجم رسید. استحکام آلیاژ AA 5083 با افزایش تعداد عبورها در فرآیند کوبش متوالی افزایش یافت در حالی که برای آلیاژ منیزیم به علت تأثیر همزمان کاهش اندازه دانه در ساختار و تغییر بافت نمونه ها، ابتدا استحکام در عبور اول افزایش یافته و سپس در عبور سوم کاهش یافت و نهایتاً در عبور پنجم مجدداً افزایش پیدا کرد. رفتار سوپرپلاستیک آلیاژ آلومینیم در عبورهای مختلف فرآیند کوبش متوالی با انجام آزمون سنبه برشی مورد بررسی قرار گرفت. مشاهده گردید که نمونه تولید شده در عبور اول در دمای 400 و در محدوده نرخ کرنش برشی دارای خواص سوپرپلاستیک با مقدار ضریب حساسیت به نرخ کرنش 43/0 است. بنابراین کاهش اندازه دانه در ماده موجب پدیدار شدن رفتار سوپرپلاستیک در آن شده است. نمونه هایی که تحت فرآیند کوبش متوالی در عبورهای مختلف قرار داشتند در قالب اکستروژن ورق قرار گرفته و تبدیل به ورق شدند. ریز ساختار و خواص مکانیکی و نیز رفتار سوپر پلاستیک این مواد مورد بررسی قرار گرفت. ریز ساختار ورق های منیزیمی تولید شده از نمونه هایی که تحت فرآیند کوبش متوالی قرار داشتند در مقایسه با ورق اکسترود شده از ماده اولیه ریز دانه تر و نیز همگن تر بود. با افزایش تعداد عبورهای فرآیند کوبش متوالی قبل از اکستروژن، اندکی افزایش در اندازه دانه ورق منیزیم مشاهده شد که دلیل آن را می توان رشد دانه ها در اثر گرمایش ماده در زمان بین انجام آزمایش ها دانست. با بررسی خواص مکانیکی ورق های منیزیمی، مشاهده شد که استحکام آن ها از استحکام ورقی که از ماده بازپخت شده اولیه تولید شده کمتر است، اما میزان شکل پذیری ورق ها در راستای اکستروژن بیشتر از نمونه ها در عبورهای مختلف فرآیند کوبش متوالی است. بیشترین ازدیاد طول در دمای اتاق برای ورق منیزیمی تولید شده از قطعه ای که تحت سه عبور فرآیند کو
پژوهشگران	فرامرز فرشته صنیعی (استاد راهنما)، نعیمه فخار (دانشجو)، رضا محمودی (استاد مشاور)