چکیده
|
موسیقی علم است یا هنر؟ علت گرایش به آن چیست ؟ آیا از منظر دینی حکمی در باب مطلق موسیقی داده شده است ؟ اقسام موسیقی کدام است و در عرفان چه جایگاهی دارد ؟ نظر فلاسفه مسلمان راجع به آن چیست ؟ آگاهی از ماهیت موسیقی و نظرات فلاسفه مسلمان در باره آن ،پاسخ به این سوالات را ممکن می گرداند و تطبیق آن با مضامین دینی و به ویژه قرآنی حکم آن آن را روشن می کند. روش تحقیق در این مقاله توصیف آراء ، تحلیل و مقایسه آنها و استنباط حکم کلی است. مقاله در صدد تبیین دیدگاههای فلسفی و عرفانی موسیقی برآمده و به این نتیجه رسیده است که علم موسیقی از شاخه های حکمت نظری و از شاخه های علوم ریاضی است که به جهت زیبایی و رعایت تناسب ، مورد توجه هنرمندان واقع شده است. کسانی که افزون برتسلط علمی ، به مهارت عملی در این زمینه نیز دست یافته اند. «فارابی»حکیم مسلمان علاوه بر نگارش آثاری چون «موسیقی کبیر »، یکی نوازندگان چیره دست «عود » بود. رسایل اخوان الصفاء با توجه به عنایت این گروه به علم اعدا د، توجهی ویژه به موسیقی نشان داده است. بوعلی سینا جوامع موسیقی را به رشته تحریر در آورده و به کار گیری آن را موجب تلطیف سر می داند، و بیدل دهلوی اشعاری سر شار از زیبایی موسیقیایی سروده است . درقرآن حرمتی آشکار از موسیقی دیده نمی شود و در روایات ، تنها موسیقی مورد نکوهش قرار گرفته است که اختصاص به لهو و لعب دارد و به نحوه کاربرد مربوط می شود .
|