مشخصات پژوهش

عنوان	پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر پهنه های جغرافیایی کشت کلزا در استان های همدان، کرمانشاه و کردستان با استفاده از مدل گردش عمومی HadCM3
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	کُلزا، پهنه بندی، مدل اقلیمی HadCM3، GIS، روش سلسله مراتبی .
چکیده	باتوجه به اینکه در حال حاضر بخش کوچکی از اراضی کشور به کشت ُکلزا اختصاص داشته واز طرفی در برنامه چهارم توسعه تأکید گردیده که تولید روغن نباتی در داخل کشور به دلیل وابستگی شدید واردات روغن نباتی از 15 درصد فعلی به 50 درصد افزایش یابد، به همین دلیل مکان یابی پهنه های مناسب کشت کُلزا در دوره ی حال وآینده با توجه به تغییر اقلیم ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه اثر تغییر اقلیم بر پهنه های جغرافیایی کشت کُلزا در سه استان همدان،کرمانشاه و کردستان می باشد. در این پژوهش به منظور پیش بینی اثر تغییر اقلیم در استان های مورد مطالعه (15 ایستگاه سینوپتیک واقع در شهرستان های همدان، ملایر، نهاوند،کرمانشاه ،سرپل ذهاب، اسلام آباد غرب، روانسر، سرارود،کنگاور، بیجار،سنندج، قروه، سقز، مریوان و دیوان دره) از مدل گردش عمومی HadCM3 تحت سه سناریوی A2، A1B و B1 در دوره ی 2030-2011 استفاده شد. برای تعیین نیازهای اقلیمی مطلوب برای کشت کُلزا از پارامترهای دما، بارش، تعداد روزهای یخبندان و شیب زمین استفاده گردید. نقشه های رقومی پارامترهای ذکر شده به روش IDW در محیط GIS تهیه و وزن دهی پارامترها در محیط GIS انجام شد. تلفیق لایه ها با استفاده از مدل سلسله مراتبی AHP انجام و نهایتاً نقشه های نهایی مکان های مستعد کشت کُلزا در 5 رتبه بسیار مناسب، مناسب، متوسط، ضعیف و نامناسب بدست آمد. نتایج تحلیل داده ها نشان دهنده ی این واقعیت است که دما وبارش نقش مهمی در عملکرد گیاه کُلزا در پهنه ی مورد مطالعه دارند. در این مطالعه مشخص گردید مساحت اختصاص یافته در دوره ی پایه (2010-1980) برای شرایط اقلیمی بسیار مناسب و مناسب جهت کشت کُلزا حدود 19251 کیلومتر مربع بوده که این میزان در دوره ی آینده (2030-2011) تحت سناریوی A1B با 90درصد افزایش به حدود 36670 کیلومترمربع خواهد رسید. این امر می تواند با سیاست گذاری مناسب دولت در بخش دانه های روغنی از واردات بی رویه ی روغن به کشور تا حدود زیادی جلو گیری نماید.
پژوهشگران	علی اکبر سبزی پرور (استاد راهنما)، محمدرضا عیدی نوروزی (دانشجو)