|
عنوان
|
چالش های پژوهش های توسعه روستایی و شکاورزی و راهکارهای بهبود اثربخشی آنها
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
پژوهش های توسعۀ روستایی وکشاورزی، علم سنجی، اثربخشی، ارزیابی تأثیر پژوهش، نهادگرایی، مدل ذهنی، وابستگی به مسیر.
|
|
چکیده
|
طی دهه های اخیر، در ایران کمّیّت پژوهش های مرتبط با توسعۀ روستایی و کشاورزی به شدّت افزایش و رتبۀ کشور بر این اساس به شکل چشمگیری بهبود یافته است، امّا آنچه اهمّیّت دارد کیفیّت و میزان اثربخش بودن این پژوهش هاست. بنابراین، هدف مطالعۀ حاضر ارزیابی مجموعۀ پژوهش های مرتبط با توسعۀ روستایی و کشاورزیِ ایران، چالش های این پژوهش ها و راهکارهای افزایش اثربخشی آنها بوده است. در این راستا، ابتدا در قالب مطالعات کتابخانه ای و با استفاده از اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران و دیدگاه صاحب نظران به بررسی جایگاه «اثربخشی پژوهش» در میان جنبه های گوناگون علم و پژوهش پرداخته و مشخّص شد که مقولۀ مورد نظر نه تنها بسیار مهمّ است، بلکه یک رکن اساسی محسوب شده و در این عرصه محوریّت دارد. سپس با استفاده از مدل های ارزیابیِ تأثیرِ پژوهش و ادبیات مربوطه، مدل مسیر تأثیرگذاری پژوهش، جهت برآورد نمودنِ میزان اثربخشی و قابلیّت اثرگذاری پژوهش های کشور، طرّاحی گردید. در گام سوّم، با استفاده از روش مطالعۀ تطبیقی، میزان اثربخشی پژوهش های ایران در حوزۀ کشاورزی بر شاخص های توسعۀ کشاورزی کشور با سایر جوامع مورد مقایسه قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا در خصوص هر یک از شاخص های ارزش افزودۀ کشاورزی، ارزش خالص تولیدات کشاورزی، ارزش صادرات کشاورزی، انتشار گازهای گلخانه ای، بهره وری کشاورزی و عملکرد غلات و حبوبات، گروهی متشکّل از کشورهایی که داده های آنها لااقل برای یک بازۀ 30 ساله موجود بود تشکیل و سپس در هر گروه، روند تغییرات سهم و رتبۀ ایران از لحاظ تعداد مقالات کشاورزی با روند تغییرات سهم و رتبۀ کشور از لحاظ شاخص مربوطهْ مقایسه شد. یافته ها حاکی از آن بود که پژوهش های مورد نظر در مجموع اثربخشی ضعیفی داشته اند. در مرحلۀ بعد، اثربخشی مجموعۀ پژوهش های ایران مورد بررسی قرار گرفت. به منظور ارزیابیِ میزان اثربخشیِ مجموعۀ پژوهش های ایران بر گسترش مرزهای دانش، علاوه بر نسبت میان تعداد مقالات و تعداد ثبت اختراع که توسّط سایرین محاسبه و اعلام شده بود، سهم ایران در کسب معتبرترین جوایز علمی و سهم مقالات برتر کشور از کل استنادهای صورت گرفته به تمامی مقالات برتر جهان ملاک عمل قرار گرفت. میزان اثربخشیِ پژوهش های فزآیندۀ ایران بر سطح توسعۀ کشور با رسم نموداری که در آن روند تغییرات رتبۀ ایران از لحاظ کمّیّت تولیدات علم ب
|
|
پژوهشگران
|
موسی اعظمی (استاد راهنما)، وحید احسانی (دانشجو)، سید محمد باقر نجفی (استاد مشاور)، فرامرز سهیلی (استاد مشاور)
|