عنوان
|
وابسته سازی در زبان فارسی
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
بندهای متممی، متمم سازی، تصویرگونگی، پیوستگی معنایی، پیوند بندی، افعال وجهیتی، افعال بهره کشی، افعال ادراکی-شناختی-بیانی
|
چکیده
|
وابسته سازی در کنار وابستگی، وابستگی متقابل و هم پایگی از مهم ترین روابط بین عناصر نحوی است. در رابطه وابسته سازی، یک واحد وابسته به واحد دیگری می شود و یا یک بند درون بند دیگر واقع می شود. یکی از انواع وابسته سازی، بند متممی است، که متمم یک مقوله دیگر می شود. در این پژوهش به بررسی پیکره بنیاد بندهای متممی زبان فارسی و افعال متممی می پردازیم. با تکیه بر عوامل معنایی از جمله موفقیت فعل بند اصلی، هم ارجاعی و هم-زمانی بین بند متممی و بند اصلی، افعال متممی فارسی را در طبقات متفاوت در قالب پیوستار ارائه خواهد شد. سپس با بررسی عوامل نحوی از جمله زمان فعل بند متممی، حضور یا عدم حضور متمم نما در بند متممی، هم واژگانی شدگی و یا حالت فاعلی و مفعولی در بندها مشخص می شود که کدام افعال دارای بیشترین پیوستگی بین بند اصلی و بند متممی هستند که در نهایت آن دسته از بندهای متممی که بیشترین پیوستگی را با بند اصلی دارند، گرایش دارند که در یک جمله واحد با بند اصلی پیوند بخورند. بدین منظور پیکره ای بالغ بر 240 فعل متممی فارسی را گردآوری شده است که برخی هم با بند متممی و هم با مفعول اسمی (مفعول اسمی شده) به کار می روند. در این پژوهش مشخص شد که افعال بهره کشی بیشترین پیوستگی را بین بند متممی و بند اصلی دارا هستند و گرایش بند متممی و بند اصلی در این افعال برای پیوند در یک جمله واحد بیشتر است، به همین خاطر در قسمت بالای پیوستار متمم سازی قرار می گیرند. در کنار افعال بهره کشی، افعال وجهیتی با پیوستگی یکسانقرار دارند و در قسمت پایین پیوستار متمم سازی، افعال اداراکی-شناختی-بیانی قرار می گیرند که دارای کمترین پیوستگی بین دو بند اصلی و متممی هستند. در نهایت با بررسی عوامل نحوی در پیوند بند متممی و بند اصلی، مشخص خواهد شد که از چهار عامل نحوی ذکرشده، زبان فارسی از فرآیند هم واژگانی شدگی در پیوند بندهای متممی استفاده نمی کند. این پژوهش پیوستاری از افعال متممی فارسی و تأثیر تصویرگونگی بر پیوند این افعال به دست می دهد که می تواند در بررسی وابسته سازی زبان فارسی راه-گشا باشد.
|
پژوهشگران
|
محمد راسخ مهند (استاد راهنما)، الهام ایزدی (دانشجو)، امید طبیب زاده قمصری (استاد مشاور)
|