مشخصات پژوهش

عنوان	بازتاب حمله افغانها به ایران در منظومه عربی« فصل الخطاب» اثر قطب الدین محمد حسینی نیریزی
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها	کلید واژگان: قطب الدین ، فصل الخطاب، حمله افغانها. .
چکیده	چکیده رابطه متقابل ادبیات و جامعه، ادبیات را در شمار پدیده های اجتماعی قرار داده و سبب شده که ادیب از مسائل اجتماعی محیط پیرامون خود تأثیر پذیرد و به میزان تأثرش آن را در اثر خویش منعکس سازد. این مسأله دربارۀ ادبای دوره های مختلف تاریخی صادق است و ادیبی را نمی توان یافت که بدون تأثیر از جامعه و شرایط حاکم بر آن به تدوین اثر ادبی خود پرداخته باشد. قطب الدین محمد حسینی نیریزی ادیب و عارف ایرانی قرن دوازده هجری نیز از این قاعده مستثنی نیست. او در یکی از آثار منظوم عربی ا ش به نام «فصل الخطاب» حمله افغانها به ایران را که جزء یکی از مهمترین وقایع پایان عصر صفوی است، به تصویر کشیده است؛ بنابراین اثر یاد شده اثری درخور بررسی از جنبه اجتماعی می باشد؛ در همین راستا در مقاله حاضر محتوای این منظومه با هدف پی بردن به نحوه بازتاب این واقعیت اجتماعی در آن با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج بررسی حاکی از آن است که قطب الدین با وجود داشتن گرایش های عارفانه و اختصاص بیشتر مباحث فصل الخطاب به مسائل عرفانی به مسائل اجتماعی نیز توجه نموده است؛ بنابراین علاوه بر مسائل عرفانی واقعیت های اجتماعی نیز بخشی از محتوای این اثر را تشکیل می دهد و حملۀ افغان ها به ایران و برخی عوامل زمینه ساز و پیامدهای این حمله مهمترین واقعیت های انعکاس یافته در آن می باشند. این در حالی است که قطب الدین فقط از منظر دینی برخی از عوامل زمینه ساز حمله را ترسیم کرده و به عنوان ادیبی متعهد قبل از وقوع آن مسئولان حکومتی را از خطراتش آگاه ساخته است.
پژوهشگران	زهرا افضلی (نفر اول)، طاهره اختری (نفر دوم)