مشخصات پژوهش

صفحه نخست /تعریف و مفهوم سازی نیازهای ...
عنوان تعریف و مفهوم سازی نیازهای ویژه، شناسایی و اولویت بندی پژوهشی گروه های با نیازهای ویژه
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها نیازهای ویژه، گروه های ویژه، ناتوانی، بازتوانی اجتماع محور
چکیده این مطالعه با هدف شناسایی مشکلات گروه های دارای نیازهای ویژه در ابعاد روانی، اجتماعی، معنوی و جسمانی در ایران طراحی گردید. این پژوهش کیفی با روش نظریه زمینه ای (تئوری گراندد) اجرا شد. در این مطالعه ابتدا پس از بررسی و مطالعه متون و مرور منابع موجود در سراسر دنیا 10 گروه به عنوان افراد دارای نیازهای ویژه منظور شده و 100 نفر از این افراد یا نزدیکانشان، براساس نمونه گیری هدفمند تا زمان اشباع نظری داده ها مورد مطالعه قرار گرفتند. این گروه ها شامل: کودکان؛ سالمندان؛ افراد مبتلا به ناتوانی های حسی- حرکتی؛ بیماران شدید روانپزشکی و عقب مانده های ذهنی؛ افراد دارای نیازهای خاص پزشکی؛ مصرف کنندگان مواد؛ زندانیان؛ افرادی که تحت شرایط اجتماعی به حاشیه رانده شده اند (اقلیت ها)؛ افرادی که در طبقات پایین اقتصادی اجتماعی قرار دارند و زنان باردار می باشند. به منظور جمع آوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد و سپس با روش کدگذاری استراس و کوربین یا مقایسه مداوم تحلیل شد.مهمترین حوزه های استخراج شده از مشکلات و نیازهای ویژه گروه های مورد بررسی عبارت بودند از: خانواده، آموزش (فضا و امکانات)، تفریحات و سرگرمی، جابجایی و حمل و نقل، بناها و فضاها (منازل و اماکن عمومی)، مشارکت اجتماعی و اشتغال، خدمات درمانی و توانبخشی، و نگرش سایر افراد به مشکلات آنها. عبارت "نیازهای ویژه" در ارتباط با ناتوانی معنا می یابد، که محصول ویژگی های فرد و موانعی است که توسط اجتماع ایجاد شده است. در راه برطرف کردن آن نیازها موانع متعددی به چشم می خورد که عمدتاً توسط بشر ایجاد شده اند. برخی از این موانع عبارتند از خدمات و سیستم های ناکارآمد، سیاستگذاری های تبعیض آمیز، نگرش های اجتماعی، برچسب ها و غیره.
پژوهشگران علی فرهودیان (نفر اول)، شهریار یارمحمدی واصل (نفر دوم)، ماندانا صادقی (نفر سوم)، محمد اسمعیل ساوری (نفر چهارم)، لیلا سلیمانی نیا (نفر پنجم)، حمید رضا مقامی (نفر ششم به بعد)