مشخصات پژوهش

عنوان	اثر شاخص توسعه انسانی(HDI) بر مرگ و میر کودکان زیر پنج سال در ایران
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	شاخص توسعه انسانی، نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال، سلامت
چکیده	مرگ و میر کودکان زیر پنج سال از جمله شاخص های ارزیابی سطح سلامت در جوامع است که متأثر از شاخص های اقتصادی و اجتماعی نظیر شاخص توسعه انسانی می باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی رابطه علّی بین شاخص توسعه انسانی و نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال در کشور طی سال های1360 الی1390 است. پژوهش حاضر یک مطالعه تحلیل- توصیفی است که در آن با استفاده از آزمون رگرسیون و روش حداقل مجذورات معمولی به بررسی اثر شاخص توسعه انسانی و برخی متغیرهای کلان اقتصادی بر نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال کشور پرداخته شد. برای این منظور از داده های مرکز آمار ایران، بانک جهانی و گزارش های توسعه انسانی سازمان ملل متحد استفاده شد. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان داد که بهبود شاخص توسعه انسانی طی دوره مورد مطالعه باعث کاهش مرگ و میر کودکان زیر پنج سال شده است. همچنین متغیرهای کنترلی از نوع متغیرهای اقتصادی در مدل تخمین شامل تورم، ضریب جینی و نرخ بیکاری با نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال رابطه مثبت و متغیر تقاضای بیمه عمر رابطه منفی با نرخ مرگ و میر کودکان نشان دادند. بنابراین بهبود شاخص توسعه انسانی در زمینه های آموزش، اشتغال درآمدزا و بهداشت جامعه می تواند به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های اثرگذار، موجب کاهش نرخ مرگ و میر کودکان تلقی شود، لذا مقتضی است که سیاست گذاری های دولت در زمینه بهداشت و سلامت کشور با هدف کاهش نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال، هماهنگ با برنامه های توسعه انسانی و زیرمجموعه های آن یعنی شاخص های درآمد سرانه، تحصیلات و امید به زندگی باشد.
پژوهشگران	حمید سپهردوست (نفر اول)، سمانه ابراهیمی نسب (نفر دوم)