|
عنوان
|
وزارت وخلافت در قرن دوم هجری
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله ارائه شده کنفرانسی
|
|
کلیدواژه‌ها
|
وزارت، خلافت، دستگاه حکمرانی، امویان، عباسیان، دیوان، ولایت، امامت
|
|
چکیده
|
وزارت از مهمترین مناصب سیاسی حکومت داری در طول تاریخ ایران بوده است. در ایران قبل از اسلام از، زمان پادشاهان هخامنشی و ساسانی، نهاد وزارت همواره جزئی از حکومت بوده است. در صدر اسلام و دوره امویان اگرچه مفهوم وزارت شناخته شده بود؛ اما عملا در حد مشورت خلفا با نزدیکان خود بوده است. پایه وزارت در دوره خلافت عباسیان با الهام از وزارت حکومت ساسانیان و نفوذ ایرانیان در دستگاه حکومت بنا نهاده شد و به صورت یک منصب مستقل درآمد. در این دوره وزیر، به عنوان رئیس امور کشوری، در یک رقابت پنهان و ژرف با خلیفه قر ارداشته است. وجود خلفای مقتدر عباسی،که البته قدرت خود را بر پایه نهاد وزارت بنیان نهادند، باعث به وجود آمدن فضای اقتدار دوسویه ای، که هم وزیر و هم خلیفه از آن بهره می بردند، شده بود. البته این فضا همواره یک فضای رقابت آمیز همراه با حس بدبینی نسبت به هم بوده که در اغلب موارد با تهدید، تضعیف و قتل وزیر همراه بوده است.البته ازبین بردن یک وزیر به هیچ وجه به معنای تعطیلی نهاد وزارت نبوده است بلکه تداوم نهاد وزارت کماکان وجود داشته است
|
|
پژوهشگران
|
فردین مرادخانی (نفر اول)، مهدی ادمن (نفر دوم)
|