مشخصات پژوهش

عنوان	نقد و بررسی جامعه شناسانه ی سروده های امیر هوشنگ ابتهاج
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	جامعه شناسی ادبیات،شعر، هوشنگ ابتهاج، سیاست، آزادی، انسان، عشق
چکیده	انقلاب مشروطه در کنار تحولات سیاسی – اجتماعی که در سطح جامعه ایران پدید آورد، در ادبیات نیز تاثیر گذاشت و توجه به اجتماع و مسایل اجتماعی را سرلوحه ی آثار ادبی قرار داد و باعث شد شاعران و ادیبان که پیش از آن کمتر به مسایل سیاسی-اجتماعی توجه می-کردند، به طور جدی به این مسایل بپردازند. در نتیجه ی توجه به این مسایل، مضامینی چون وطن، آزادی، عدالت، انسان، زن، کارگر، فقر و...مورد توجه قرار گرفت. این توجه به مسایل اجتماعی با آمدن نیما برجسته تر شد؛ به طوریکه روحــیه ی مبارزه، تعهــد و مردمی بودن از ویژگی های شعر او به شمار رفت. شاعران بعد از نیما هم به این مضامین توجه داشتند و وقایع سال های قبل از انقلاب اسلامی و پس از آن، جنگ، این گرایش را قوت بخشید. توجه به اجتماعیات که همگام با تحولات سیاسی-اجتماعی قوت می گرفت، گاهی آن قدر شدید بود که باعث می شد شاعرانی که مدتی عاشقانه سرا بودند، عشق را به کناری نهاده و پرداختن به اجتماع و مردم را وجه همت خود قرار دهند و حتی عاشقانه سرایی در سخن گفتن از عشق را سرزنش کنند. امیر هوشنگ ابتهاج نیز یکی از شاعرانی است که در تب و تاب سیاسی - اجتماعی دهه سی مضامین اجتماعی پرداخت و پرداختن به درد مردم را مهم تر از عشقی دانست که قبل از آن، محوری ترین پیام شعر او بود؛البته این گرایش سایه ابتدا با افراط در نفی و طرد عشق، همراه بود؛ اما بعدها به اعتدال گرایید. بنابراین مضامین سیاسی-اجتماعی بخش اعظمی از اشعار سایه را به خود اختصاص داده است که توجه به جنبه ی زیبایی شناختی در این اشعار، در ماندگاری آن ها تاثیر بسزایی دارد. در بین این مضامین اشاره به آزادی، خفقان و استبداد، ظلم و خون ریزی، جنگ تحمیلی، انسان، زن، امیدواری و... برجسته تر هستند. که این پایان نامه به بررسی نمود این مسایل در شعر سایه می پردازد.
پژوهشگران	علی محمدی نرگس پور (استاد راهنما)، فاطمه کولیوند (دانشجو)، محمدسلمان قائمی زاده (استاد مشاور)