مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی تطبیقی معرفت شناسی از دیدگاه مولانا جلال الدین رومی و رنه دکارت
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	معرت شناسی، حس،عقل، شهود، مولانا، دکارت،پلورالیسم
چکیده	معرفت شناسی ،شاخه ای از فلسفه ی معاصر است که به بررسی ماهیت معرفت و مبانی آن می پردازد و قابلیت اعتماد به ادعاهای معرفتی را می سنجد. معرفت شناسی ،پایه ی هر نظام فلسفی یا معرفتی است و به قدری مهم است که از یک سو فلسفه ی مادی و حسی را پایه گذاری نموده و از سوی دیگر فلسفه ی متافیزیک و ماورای ماده را . در این نوشتار تلاش شده است تا عقاید و آرای مولوی و دکارت با تکیه بر حس ، عقل و شهود مورد بررسی قرار گیرد . به این منظور در فصل دوم زندگی نامه ی هر یک شرح داده شده ،در فصل سوم حس از منظر مولوی و دکارت بیان گردیده در فصل چهارم عقل و انواع آن با ذکر شاهد مثالهایی از اشعار مولوی مورد بررسی قرار گرفته سپس به بررسی عقلانیت در نظام معرفت شناسی دکارت پرداخته شده و توضیحاتی در ارتباط با برخی مکاتب فلسفی غرب که نتیجه اصالت دادن او به عقل بوده ارائه گردیده است . در فصل پنجم معانی شهود در عرفان اسلامی و فلسفه ی غرب بیان شده و گزارشی از آرای مولوی و دکارت در ارتباط با شهود به صورت تحلیلی ارائه گردیده است . در فصل ششم حس ، عقل و شهود از دیدگاه مولوی و دکارت مقایسه گردیده و تفاوت دیدگا ه های آنان بیان شده است در فصل هفتم اشاره ای به پلورالیسم در آثار دکارت و مولوی شده است . معرفت حسی مطلوب مولانا نیست . او طالب معرفت شهودی است و آن را معرفت حقیقی می داند. از دیدگاه مولوی استدلال و قیاس نیز نه تنها قادر به کشف حقیقت نیستند بلکه آن را ضایع و تباه می سازند. او بر این باور است که حقیقت ،واحد اما راه های دست یابی به آن متعدد است . رنه دکارت مؤسس فلسفه ی جدید در غرب و از فیلسوفان وابسته به مکتب اصالت عقل و اصالت ماهیت است. دکارت در نظام معرفت شناسی خود به مفاهیم عقلی ، حقایق ازلی و مفاهیم فطری قایل است. از نظر دکارت، علم فقط از دو راه شهود و قیاس به دست می آید . هر مفهوم غیر شهودی و غیر قیاسی، فاقد شأن معرفت علمی است.او ذات انسان و وجود او را منبع همه ی حقایق می داند ومعتقد است حقانیت امور مشروط به فهم ماست.دکارت با اصالت دادن به ماهیت ، کثرت گرایی و نوعی پلورالیسم اعتقادی را بنیان می نهد که منجر به فرد گرایی در غرب شده است. او در کنار تعدد راه های شناخت،حقیقت را نیز متکثر معرفی می کند
پژوهشگران	محمد آهی (استاد راهنما)، سوده حسابی (دانشجو)