مشخصات پژوهش

عنوان	جریانشناسی تطبیقی شعر پایداری فار سی در ایران، افغانستان و تاجیکستان (از جنبش مشروطیت تا سال 1385 هجری شمسی)
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	ادبیات مقاومت، ادبیات تطبیقی، شعر فارسی، شعر پایداری، جریان شناسی شعر، شعرپایداری ایران، شعر پایداری افغانستان، شعر پایداری تاجیکستان
چکیده	سه کشور ایران، تاجیکستان و افغانستان سه عضو جدا افتاده از پیکری واحد هستند که بخش اعظم قلمرو جغرافیایی ایران قدیم را تشکیل می داد. زبان فارسی به عنوان محور اتصال اصلی این جمع پریشان همچنان در هر سه کشور رواج دارد و آثار ادبی در قالب ها و مضمون های گوناگون، بدین زبان خلق می شوند. از سوی دیگر تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین ها که جنگ های خانگی و خارجی متعددی را پشت سر نهاده و سالیان دراز تحت سیطره انواع مختلف حکومت های استبدادی اعم از حزبی و فردی قرار داشته اند، منجر به شکل گیری نوع خاصی از ادبیات، که امروزه آن را با نام ادبیات پایداری می-شناسیم در این کشورها شده است. عنوان ادبیات پایداری، معمولاً به آثاری اطلاق می شود که تحت تأثیر شرایطی چون اختناق و استبداد داخلی، نبود آزادی های فردی و اجتماعی، قانون گریزی و قانون ستیزی، غصب قدرت و سرزمین و سرمایه های ملی و فردی و ... شکل می گیرد. در این پژوهش، آثار شعری پدید آمده به زبان فارسی در این سه کشور از منظر ادبیات پایداری، در زمان تقریبیِ یکصد سال اخیر، به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به قرابت های زبانی، فرهنگی، تاریخی، سیاسی و اجتماعی میان این سه کشور و تعاملات فرهنگی و ادبی که از آغاز جدایی تا امروز بین آنها همچنان برقرار بوده است، جریان های شعر مقاومت، با گرایش های نسبتاً مشابهی، با وجود تفاوت های جزئی، در این سه حوزه فرهنگی و جغرافیایی زبان فارسی شکل گرفته که از شاخص ترینِ این جریان ها، می توان به جریان شعر پایداری چپ گرا (سوسیالیستی)، ملی گرا(ناسیونالیستی) و مذهبی اشاره کرد. از دیگر جریان های شعری که در این سه حوزه، شکل گرفته، جریان شعر جنگ است که با توجه به تاریخ پر از جنگ این سرزمین ها پدید آمده است. شعر جنگ در ایران با توجه به ماهیت مذهبی و دفاعی آن به شعر دفاع مقدس موسوم گشته که از منظر جریان شناسی محتوایی، مهمترین جریان شعری پس از انقلاب اسلامی ایران به حساب می آید.
پژوهشگران	اسماعیل شفق (استاد راهنما)، رضا چهرقانی (دانشجو)، مهدی شریفیان (استاد مشاور)