|
عنوان
|
بازتاب اسطوره و افسانه در آثار داستانی عباس معروفی
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
عباس معروفی، اسطوره، کهن الگو، برادرکشی، هابیل و قابیل، پیکرگردانی، افسانه
|
|
چکیده
|
عباس معروفی (1336) نویسنده ی معاصر، در آثار خود- اعم از رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه - توجه و اهتمام ویژه ای برای اسطوره ها، چه اسطوره های انسانی (فرا ملّی/ ازلی ابدی) چه اسطوره های ملّی قائل است. توجه و اهتمامی آگاهانه -عامدانه تا بدان جا که بن مایه های اصلی برخی آثار وی، بر مبنای یکی از اسطوره ها بنا نهاده شده است. معروفی، در ارتباط با پاره ای از دردهای انسانی، آنچه با سرشت و سرنوشت انسان، در اعصار انسانی دیروز و امروز، در قالب موضوعاتی تکرارشونده که هیبت و هیئت ازلی ابدی دارند - خاصه در ارتباط با درگیری و جدال بی پایان انسان ها با یکدیگر - اسطوره هایی را دست مایه ی آثار خویش قرار داده است. توجه معروفی به اساطیر و چشم زد وی به داستان های اعصار دور، به بازنویسی صرف آن آثار، متوقف نمانده، همانا کوشیده است تا پیوندی ژرف در ارتباط با اساطیر انسانی و ملّی اعصار دیروز و عصاره اثیری و روح تراژیک آن ها با تاریخ معاصر و انسان امروز برقرار کند. اسطوره و افسانه، به عنوان میراثی از ادبیات داستانی پیشین، فصل های مشترک بسیاری با ادبیات داستانی مدرن دارد. تلاش عمده ی معروفی مصروف پیوند گذشته با امروز شده و در این رهگذر اسطوره ها و افسانه هایی را در آثار خویش به شیوه های گوناگون عبور داده است. در بخش «اسطوره»، چهار موضوع اصلی مورد توجه بوده است: «برادرکشی»، «پیکرگردانی»، «اسطوره ی دوکالیون» و «اسطوره ی الگو یا مادر در فرهنگ ایرانی». در این رساله، موضوع «برادرکشی» به طور اخص و «خویش کشی» به طور اعم مورد توجه بوده است. اسطوره های مطرح در این بخش، بازتاب داستان «هابیل و قابیل» به عنوان اسطوره ای انسانی و ازلی ابدی، در رمان «سمفونی مردگان» و داستان «برادرکشی در فرهنگ ایرانی»، در رمان «فریدون سه پسر داشت» با توجه به «کهن الگوی درگیری برادرها» مورد بررسی قرار گرفته است. اسطوره های برادرکشی را گوهری ترین و هنری ترین اسطوره ها در آثار عباس معروفی دانستیم و در ذیل اسطوره های برادرکشی در فرهنگ سامی و ایرانی در دو رمان اصلی معروفی، به ترجیع های مکرر او به برادرکشی در سایر آثارش نیز توجه نشان دادیم. در بخش دیگر، به موضوعی با عنوان «انسان حیوان مرکب» یا مقوله ی «پیکرگردانی» پرداخته شده است؛ این موضوع با توجه به رنگ آمیزی و بافت عظیم اسطوره ای و از آنجا که چنین نگرش و بینشی در جغرافیا و اتمس
|
|
پژوهشگران
|
علی محمدی (استاد راهنما)، پیمان دهقان پور (دانشجو)، نجمه نظری (استاد مشاور)
|