مشخصات پژوهش

صفحه نخست /مقایسه آرای امام خمینی(ره) و ...
عنوان مقایسه آرای امام خمینی(ره) و آیت اله بهاری همدانی در باب مراقبه
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها مراقبه، محاسبه، مشارطه، معاتبه، توبه، تضرع
چکیده مراحل سیر و سلوک سالک در پرتو مراقبه که یکی از اساسی ترین مقولات عرفان عملی است، پی ریزی می شود. این مقوله مهم، یکی از محوری ترین تعالیم امام خمینی است و آیت الله محمد بهاری همدانی از عرفای معاصر نیز در مراسلات خویش، برآن تاکید داشته اند. مقاله حاضر، به تبیین شباهت ها و تفاوت های آرای این دو بزرگوار در باب مراقبه می پردازد. ابتدا تعریف جامعی از مراقبه بیان می گردد، سپس اهمیت مراقبه و نظریه تشکیکی بودن و مراتب متعدد آن از دیدگاه امام خمینی و آیت الله بهاری همدانی تشریح می شود. در ادامه، خداشناسی به عنوان عامل معرفتی موثر بر حدوث مراقبه و توبه به عنوان عامل فعلی موثر بر مراقبه طرح و بحث می شود. همچنین تفکر و تضرع - که از مفاهیمی است که در ادبیات عرفانی عرفا، مورد غفلت واقع شده است - به عنوان عامل موثر بر بقای مراقبه معرفی می شود. در پایان، به دو آفت اصلی مراقبه از دیدگاه این دو عالم بزرگ یعنی خارج شدن از مسیر شریعت و توقف در مقام کشف و شهود پرداخته می شود.
پژوهشگران سیدمحمود یوسف ثانی (نفر اول)، محمدرضا فریدونی (نفر دوم)، فائزه بالایی (نفر سوم)