تائیس، اثر آناتول فرانس، رمانی با مضمون عشق یک راهب به زنی زیباروی، توجه بسیاری از ادیبان و منتقدان را به خود جلب نموده است. محمد علی جمال زاده تحت تاثیر این رمان، داستان کوتاه درد دل ملا قربان علی را با همین مضمون نوشته است. توفیق الحکیم، نمایش نامه نویس و داستان نویس معاصر مصری نیز رمان پیوند مقدس را با اثرپذیری از رمان تائیس خلق نموده است. پژوهش پیش رو با رویکرد جامعه شناختی لوکاچ به بررسی بازتاب واقعیت های جامعه در سه داستان «تائیس»، «درد دل ملا قربا ن علی» و «پیوند مقدس» پرداخته است. بدین منظور ابتدا اثرپذیری دو اثر فارسی و عربی یادشده از رمان فرانسوی تائیس مورد بررسی قرار گرفته و سپس با تکیه بر نظریۀ لوکاچ مانندگی های این سه داستان از منظر جامعه شناختی ادبیات تبیین شده است که «دین مرد» و «زن» را از مهم ترین آن ها می توان به شمار آورد. در پایان، به چگونگی روند اجتماعی شدن ادبیات در این سه داستان پرداخته شده و نقش پر رنگ جامعۀ نویسندگان در بروز تفاوت های موجود در این داستان ها نشان داده شده است.
