فخرالدین صالحی

هیدروکلوئیدها به عنوان ترکیباتی با وزن مولکولی بالا تعریف می شوند که می توانند در آب حل و ایجاد محلول های با ویسکوزیته بالا و ژل می نمایند. در این پژوهش اثر قندهای ساکاروز، فروکتوز، گلوکز و لاکتوز در غلظت های 0، 1، 2، 3 و 4 درصد وزنی/وزنی بر خصوصیات رئولوژیکی محلول صمغ دانه بالنگو (1%) موردبررسی قرار گرفت. خصوصیات رئولوژیکی محلول ها توسط ویسکومتر چرخشی بروکفیلد، اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که در همه محلول ها با افزایش سرعت برشی، ویسکوزیته ظاهری کاهش می یابد، که نشان دهنده رفتار سودوپلاستیک صمغ دانه بالنگو می باشد. اثر سینرژیستی بین صمغ و قندها باعث افزایش ویسکوزیته محلول ها گشته و مقدار تغییر ویسکوزیته به نوع قند مصرفی بستگی دارد. با افزایش غلظت گلوکز از 0 به 4 درصد، ویسکوزیته ظاهری محلول صمغ از mPa.s 1/23 به mPa.s1/35 افزایش یافت (سرعت برشی برابر S-1 2/61). مدل قانون توان به خوبی رفتار غیر نیوتنی صمغ دانه بالنگو در حضور قندها را توصیف نمود. برازش داده ها با مدل قانون توان نشان داد که نوع و مقدار قندها باعث تغییر ضریب قوام (k) و شاخص رفتار جریان (n) می شوند. افزودن قندهای ساکاروز، فروکتوز و لاکتوز باعث کاهش شاخص رفتار جریان و افزایش خاصیت سودوپلاستیک محلول ها می شوند. برهمکنش بین صمغ دانه بالنگو و گلوکز حداکثر بوده و این محلول بیشترین ویسکوزیته ظاهری را از خود نشان داد.