1404/02/01

افشین افضلی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 09123305012

مشخصات پژوهش

عنوان
تبیین چالشهای فلسفی برنامه درسی کودکان کم توان ذهنی دوره اول ابتدایی در ایران
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
چالشهای فلسفی- برنامه درسی کودکان کم توان ذهنی - دوره اول ابتدایی - معرفت شناسی- هستی شناسی
سال 1401
پژوهشگران آزاد فاطمی(دانشجو)، معصومه کیانی(استاد راهنما)، افشین افضلی(استاد مشاور)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین چالش های فلسفی برنامه درسی کودکان کم توان ذهنی دوره اول ابتدایی در ایران انجام گردید. جامعه ی این پژوهش در قسمت اول (تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی در حیطه انسان شناسی و معرفت شناسی)، کتاب های درسی پایه اول تا سوم دوره ابتدایی کم توان ذهنی می باشد که جمعاً شامل 23 جلد کتاب است و کل جامعه به عنوان نمونه انتخاب شده است. سپس قسمت دوم تحقیق (شناسایی چالش های موجود) به صورت مصاحبه (از معلمین و متخصصین) انجام شد. نمونه آماری هدفمند بود و نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. جهت جمع آوری اطلاعات در وهله اول با استفاده از تلفیق دو روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی و کمی، تمامی مطالب کتاب ها شامل: جملات، تصاویر و ساختار کتاب به صورت دقیق و جزءبه جزء و صفحه ای بررسی گردید و مفاهیم و مضمون های مربوطه یادداشت گردید؛ و مقوله اصلی، مقوله های میانی و خرده مقوله ها طرح و تمامی مطالب طبقه بندی شدند و در وهله دوم جهت شناسایی چالش های برنامه درسی کودکان کم توان، ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه های نیمه ساختاریافته که چارچوب سؤالات آن بر مبنای چالش های انسان شناسی و معرفت شناسی برنامه درسی کودکان کم توان ذهنی با تأکید بر مقوله های بدست آمده در سؤال اول و دوم طرح شده بود. یافته ها نشان داد نوع نگاه به انسان در برنامه درسی این کودکان موجودی است که دارای ابعاد جسمانی، اجتماعی، عاطفی، معنوی، فردی، اخلاقی و شناختی است؛ و به این نتیجه رسیدیم که این دیدگاه بیشتر به دیدگاه اسلامی نزدیک تر می باشد. در اکثر کتاب ها به بعد شناختی انسان توجه بیشتری شده به صورتی که سایر ابعاد را در بیشتر کتاب ها در تنگنا قرار داده است و حتی می توان گفت نادیده گرفته شده اند. با توجه به اینکه این کودکان دارای نیازهای ویژه ای هستند در تألیف کتاب های درسی شان هم باید به این نکته توجه می شود و به صورت ویژه به ابعاد جسمانی و فردی و معنوی بیشتر توجه می شد. در تحلیل کتابهای موردنظر به لحاظ معرفت شناختی، مطالب کتاب ها در سه بعد حسی، شناختی و خلاقانه طرح گردیده و به این نتیجه رسیدیم، با توجه به اینکه هم ادراک حسی، شناختی و هم قدرت خلق و ساختن مد نظر بوده، رویکرد این کتاب ها به لحاظ معرفت شناسی مبتنی بر دیدگاه سازنده گرایی است. همچنین کاملا مشهود است در اکثر کتاب ها به یادگیری شناختی و حسی