زینب صادقی دهکردی

کنه ها در بسیاری از نقاط دنیا و ایران سبب خسارات اقتصادی زیادی به صنعت دامپروری و مرغداری ها میگردند. در دامپزشکی بیماریهای مهمی مانند تیلریوز، بابزیوز و آناپلاسموز بوسیله کنه منتقل می شوند.از نظر پزشکی و بهداشت انسان نیز کنه ها حائز اهمیت بوده وناقل بیماریهایی مانند تب کریمه کنگو هستند. مواد و روش کار: این مطالعه به منظور شناسایی و تعیین گونه کنه های مختلف گوسفندان شهرستان نورآباد( توابع لرستان) طی آذرماه 90 تا مهرماه 91 بر روی 50 گله گوسفند صورت گرفت. ابتدا دام را مقید کرده و به کمک پنبه آغشته به اتر یا کلروفرم برروی پشت کنه قرار می دادیم تا پوست را رها کند و بعد بوسیله اسکالپل کنه ها را جدا و در ظرف حاوی اتانل 70% و گلیسیرین جمع آوری کرده، برروی هر ظرف تاریخ نمونه برداری و کد نمونه و عضو مورد بررسی درج می گردید، سپس کل نمونه ها به آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده ارسال و به کمک کلیدهای تشخیص کنه ها مورد شناسایی قرار میگرفت. نتایج: از مجموع 84 کنه جداشده ، 38 عدد کنه نر(23/ 45 %) و 46 عدد کنه ماده (76/ 54 %) گزارش شد. جنس و گونه های شناسایی شده کنه ها به ترتیب زیر گزارش شد: ریپی سفالوس بورسا33 عدد (3/39 %)، هیالوما 45 عدد (6/41 %) : 35 (7/77 %) هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم، 10(9/11 %) هیالوما آسیاتیکوم آسیاتیکوم و 6(1/7 %) همافیزالیس پونکتاتا . کنه های جداشده برحسب عضو درگیر به ترتیب از ناحیه کتف،گوش ، شکم و زیرپستان جدا شدند. در دامهای مورد مطالعه علائمی مانند لاغری،زردی مخاطات،خارش ، ریزش پشم و مرطوب بودن پشم ها مشاهده شد. گله های مورد مطالعه سابقه مصرف داروهای ضد انگلی مانند آلبندازول و سم پاشی با سموم ارگانوفسفره مانند مک تومیل را داشتند. در بعضی گله ها در اثر بابزیوز و تیلریوز تلفات اتفاق افتاده بود. بگفته دامداران و طی این بررسی بیشترین و کمترین زمان وفور کنه بترتیب خردادماه- تیرماه و آذرماه- بهمن ماه بوده است. بحث و نتیجه گیری: کنه ها در انتقال بسیاری از بیماریهای انگلی مانند تک یاخته های خونی از جمله بابزیا تیلریا و آناپلاسما دخالت دارند . حتی بعضی کنه ها سبب مسمومیت کنه ای و فلجی کنه ای در دام و انسان میگردند. پراکندگی آنها بسته به دما، رطوبت و شرایط آب و هوایی منطقه دارد. باتوجه به اهمیت دامپزشکی و پزشکی کنه ها، بنظر می رسد انجام تحقیقات بیشتر جهت شناسایی ف