لجن فاضلاب شهری از پسماندهای زائدی است که در مراکز تصفیۀ فاضلاب بر جای میماند. این مادۀ زائد حاوی فلزات سنگین نظیرر مر ، روی، آهن و منگنز است که جزء آلایندههای پر خطر محیطی محسوب میشوند. از این رو در حین استفاده و یا دفرن کرردن ایرن مراده در محریطهرای مختلف باید به سرنوشت آلایندههای موجود در آن توجه خاصی داشت. بهمنظور بررسی سطح خطر مواد زائد، آزمایشهای مختلفی از جمله تعیرین غلظت کل و جزءبندی کردن فلزات سنگین مورد استفاده قرار میگیرد، اما تحقیقات مختلف نشان داده است که این رویهها پاسخ مناسبی به سطح خطر مواد زائد ارائه نمیدهد . در میان عوامل مختلف مؤثر بر مقدار آزادسازی و رفتار آبشویی فلزات، pH محلول آبشویی مهمترین عامل بره شرمار میآید. هدف اصلی این مطالعه بررسی رفتار شستشوپذیری م ، روی، آهن و منگنز از لجن فاضلاب شهری تولید شرده در تصرفیه خانرۀ فاضرلاب سرکان بود. تغییرات pH پ از 48 ساعت زمان تعادل، به خوبی ظرفیتبافری لجن فاضلاب مورد مطالعه را نشان داد. رفتارهرای انحرلال پرذیری برای م ، روی، آهن و منگنز به دست آمد که برای پیشبینی چگونگی آبشویی این فلزات در شرایط مختلف محیطی بسیار مفید اسرت. همننرین در این رفتارها خاصیت آمفوتریک برای رفتار آبشویی م و روی مشاهده گردید و عنصر منگنز بعد از 3 = pH ، تغییر بسیار کمی در رفتار آبشویی و میزان انحلال پذیری از خود بروز داد. از طرفی نتایج نشان داد که میزان آبشویی م و روی به علت pH طبیعی خود لجن فاضلاب محدود است و اگر در شرایط اسیدی و یا قلیایی قرار نگیرد مشکل خاصی را ایجاد نمیکند.
