1404/08/13
یاسر محمدی

یاسر محمدی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل ساختار علمی پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی طی سال‌های 1941 تا 2023 با رویکرد علم سنجی
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها
ترویج کشاورزی، آموزش کشاورزی، علم سنجی، تکامل موضوعی، روند مطالعات
سال 1403
پژوهشگران یاسر محمدی ، زینب اسد پوریان

چکیده

ترویج کشاورزی برای توسعه کشاورزی پایدار و همچنین کمک به پایداری امنیت غذایی ضروری است. در طول دهه های گذشته مطالعات مختلفی در زمینه ترویج و آموزش کشاورزی صورت گرفته است. مطالعه حاضر بر سهم علمی تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی در 82 سال گذشته (2023-1941) تأکید دارد. برای این منظور از تکنیک های کتاب‌سنجی برای تجزیه و تحلیل 4008 مقاله، برای شناسایی نویسندگان، مجلات، مؤسسات و کشورهای برتر، موضوعات مرتبط، الگوهای همکاری و روند مطالعات استفاده شده است. هم‌چنین شاخص‌های کلیدی مانندh-index، شمارش استنادات و ضریب تأثیر مجلات در راستای ارزیابی میزان رویت‌پذیری و تأثیر تحقیقات در زمینه ترویج و آموزش کشاورزی، مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیل‌های آماری نیز با استفاده از نرم افزار R و VOS viewer انجام شد. بر اساس نتایج، مشخص شد که تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی از سال 2006 روند صعودی داشته است و این روند افزایشی با شدت بیشتری از سال 2010 پیگیری شد. نرخ رشد مقالات در این حوزه 41/7 درصد بوده است و علاوه بر کمیت، کیفیت و میزان استناددهی مقالات نیز در طی این سال ها افزایش یافته است. تحلیل نقشه علمی مطالعات نیز حاکی از شناسایی یک الگوی هفت خوشه‌ای بود که کلیدواژه «تغییر اقلیم» در بین سایر کلیدواژه ها، بیشترین تکرار را داشت و مهم ترین کلیدواژه بود. تکامل موضوعی مطالعات نیز نشان داد که در دوره 2023-2017 مطالعات به مباحث تغییر اقلیم، سازگاری و مشارکت توجه بیشتری داشته اند. دیگر نتایج نشان داد که کشور آمریکا از نظر تعداد مقالات بیشترین سهم را در مطالعات ترویج و آموزش کشاورزی در بازه زمانی مورد بررسی داشته است و دانشگاه های این کشور نیز در این زمینه پیشرو بوده اند. بحث تغییر اقلیم در مطالعات بررسی شده بسیار مورد توجه بوده است. به‌طوری‌که انتظار می رود این موضوع روند مطالعات ترویج و آموزش کشاورزی در آینده را از طریق بررسی روش ها و تکنیک های پذیرش تکنولوژی های نوین مقابله با تغییر اقلیم در بین کشاورزان، استراتژی های مناسب سازگاری مانند پذیرش شیوه های کشاورزی هوشمند به اقلیم و مشارکت کشاورزان و استفاده از دانش بومی آن‌ها در جهت دهی به این برنامه ریزی ها تحت تأثیر قرار دهد.