مسئله‌ی کم‌آبی و بحران خشکسالی در ایران قدمتی به اندازه تاریخ این سرزمین دارد. ایرانیان همواره برای حل این مشکل و جلوگیری از خطرات ناشی از آن تدابیری همچون احداث قنات و کاریز داشته‌اند. اما رویکرد اساسی در مقابله با بحران مصرف آب، صرفه‌جویی‌کردن است. برای رسیدن به توسعه پایدار کشاورزی، دستیابی به مصرف پایدار آب از طریق اقدامات صرفه‌جویانه‌ی آب بسیار ضروری است. مصرف پایدار آب در برگیرنده اقداماتی مانند: بهبود مصرف آب، تقویت مدیریت آب، بهبود سرمایه‌گذاری مالی در بخش آبیاری و ایجاد و تقویت پروژه‌های ذخیره و حفاظت آب است. هدف این مطالعه، بررسی رفتارهای صرفه‌جویانه‌ی آب در بین خانوارهای روستایی بود. جامعه آماری مورد مطالعه، کشاورزان بخش قهاوند از شهرستان همدان بود که تعداد ۲۴۹ خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب و به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه بود که حاوی سؤالاتی در مورد ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، اقتصادی-اجتماعی خانوارهای روستایی به خصوص زنان روستایی به همراه متغیرهای اصلی تحقیق یعنی تجربه کم‌آبی در گذشته، درک احتمال خطر کم‌آبی، درک شدت خطر کم‌آبی، اعتقادات ناسازگار، مشوق‌ها، درک کارآیی رفتار صرفه‌جویانه، درک خودکارآمدی، درک هزینه‌های رفتارهای صرفه‌جویانه، تمایل به صرفه‌جویی در مصرف آب، رفتارهای صرفه‌جویانه آب و ظرفیت سازگاری بود. روایی پرسشنامه با نظر متخصصین و اساتید و پایایی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ به میزان بالای ۸/۰ برای تمامی مقیاس‌ها مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده‌ها در محیط نرم‌افزارهای SPSS و SmartPLS انجام شد. نتایج مطالعه نشان داد که متغیر تمایل به صرفه‌جویی در مصرف آب به‌طور مستقیم اثر معنی داری بر روی متغیر رفتارهای صرفه‌جویانه دارد؛ درصورتی‌که اعتقادات ناسازگار به‌صورت معکوس و منفی بر روی تمایل اثرگذار بود. متغیر درک هزینه‌های رفتارهای صرفه‌جویانه، مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌ی متغیر تمایل به مصرف صرفه‌جویانه بود. بین متغیرهای درک خطر کم‌آبی و درک شدت کم‌آبی با متغیر تمایل به رفتارهای صرفه‌جویانه نیز رابطه مثبت و معنی‌داری مشاهده شد. در نهایت نیز مشخص شد که مدل MPPACC از اعتبار بالایی برای پیش بینی تمایل و رفتار صرفه‌جویانه آب در بین خانوارهای روستایی برخوردار است. یافته‌های این مطالعه بر اهمیت آموزش زنان توسط نهادهایی مانند جهادکشاورزی، دوره‌های تدوین برنامه های آموزشی و فرهنگ‌سازی که موجب تغییر رفتار خانوار می‌شود تأکید می‌کند. همچنین به سیاستمداران نیز پیشنهاد می‌شود کمپین‌های آگاهی بخشی که موجب ایجاد نگرش مثبت نسبت به رفتارهای حفاظت از آب در میان خانوارها و همینطور افزایش خودکارآمدی و بهبود یا تغییر عادات رفتاری حفاظت از آب آن‌ها می‌گردد را برگزار نمایند.
