ناامنی آب خانوار روستایی از مهم ترین تهدیدکننده های معیشت پایدار روستایی و محرک مهاجرت روستائیان به مناطق شهری به شمار می رود که در راستای شناسایی و کنترل، اخیراً توجه تحقیقات را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی وضعیت ناامنی آب خانوار روستایی و عوامل موثر بر آن در استان همدان انجام شد. این تحقیق از نظر پارادایم، کمی، با توجه به طرح تحقیق، از نوع توصیفی- همبستگی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام سرپرستان خانوارهای روستایی 5 شهرستان کبودرآهنگ، ملایر و فامنین، اسدآباد و همدان در 5 موقعیت جغرافیایی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز استان همدان بودند. حجم جامعه برابر7393 خانوار روستایی بود و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 400 خانوار روستایی تعیین شد. جهت انتخاب نمونه های تحقیق از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب روستاها و نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب برای انتخاب نمونه ها در سطح روستاها استفاده شد. به منظور اطمینان از روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه، از نقطه نظرات و پیشنهادهای استاد راهنما و متخصصانی که قبلا در زمینه ناامنی آب کار کرده بودند، استفاده گردید. به منظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برای چهار بعد ناامنی آب خانوار بیشتر از 9/0 بدست آمد. نتایج مطالعه در خصوص وضعیت ناامنی آب خانوار روستایی نشان داد که 38 درصد از خانوارهای روستایی استان همدان در وضعیت ناامنی آب شدید قرار دارند. همچنین نتایج نشان داد که وضعیت ناامنی آب خانوار روستایی در شهرستان های مختلف استان تفاوت معنی داری دارد و موقعیت جغرافیایی در تعیین وضعیت ناامنی آب تأثیرگذار است. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان دادکه 8 متغیر وضعیت بارندگی، پیگیری مسئولین، فاصله تا مرکز شهر، سطح زیر کشت زمین، فاصله تا منبع آب، تعداد فرزندان دختر، درآمد و تعداد تانکر ذخیره آب توانایی تبیین 9/69 درصد از واریانس ناامنی آب خانوار را دارا می باشند.
