امروزه رشد جمعیت، گسترش فعالیتهای انسان در طبیعت، کاربری های نامناسب اراضی و بهره برداری بی رویه و غیر اصولی از منابع آب، خاک و پوشش گیاهی، عرصه های وسیعی از کشور را در معرض بیابان زایی و تخریب اراضی قرار داده است، که نتیجه آن بروز عواملی چون زوال پوشش گیاهی، فرسایش و کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولید، بیکاری و پیامدهای منفی اقتصادی- اجتماعی شده است. لذا مقابله با این وضعیت نیازمند یک برنامه جامعه استفاده از سرزمین (آب و زمین) می باشد، که در آن کاربری ها در یک چارچوب مشخص به صورت منطقی و متناسب با توان محیط انتخاب شود. برنامه ریزی برای تبدیل وضع موجود به وضع مطلوب است و هدف آن توسعه و عمران است. برای رسیدن به وضع مطلوب در درجه اول باید شناخت دقیق و همه جانیه ای از وضعیت موجود به عمل آید. طرح آمایش سرزمین به معنای تعیین استراتژی های توزیع فضایی جمعیت و فعالیت در پهنه سرزمین می باشد. روستا به عنوان یک ساخت، برای ادامه بقا نیازمند پویایی عناصر است. از طرف دیگر، اساسا توسعه در کل و مشخصا توسعه روستایی به عنوان یک فراگرد تلقی می شود که پویایی عناصر ساختی آن، این فرایند را به جریان می اندازد. آمایش سرزمین بر دیدگاه فضایی (مکانی و جغرافیایی) در برنامه ریزی توسعه تاکید خاصی دارد و آرمان این دیدگاه، توزیع و تقسیم جمعیت و فعالیت های عمرانی در پهنه سرزمین، اجرای راهبرد بهزیستی برای فرد و جامعه، استفاده مطلوب از منابع محیطی و نیروی انسانی در جهت کفایت اقتصادی و اجتماعی است. توسعه روستایی نیازمند بازتولید روستا و پویایی عناصر آن است. با توجه به اهمیت و ضرورت آمایش سرزمین و برنامه ریزی فضایی و همسو بودن آن با توسعه روستایی پایدار، هدف مقاله حاضر آن است تا با استفاده از مطالعه اسنادی و کتابخانه ای به تشریح مفهوم آمایش سرزمین و نقش آن در توسعه روستایی پایدار بپردازد. هدف آمایش سرزمین سازماندهی فضای جغرافیایی برای حفظ و بهره برداری خردمندانه از پهنه سرزمین است که بر پایه مزیت های محیط طبیعی و انسان ساخت با رویکرد سیستمی و همه سو نگر در چهارچوب توسعه پایدار انجام می گیرد. تعامل آمایش سرزمین و توسعه فضایی، هدفی چون عدالت جغرافیایی را دنبال می نماید که از طریق ایجاد رفاه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی فراهم می آید.
