وحید ورشاویان

تاثیر تغییر اقلیم به عنوان مهمترین عامل موثر بر کشاورزی و بهخصوص کشت دیم، مدیریت این منابع را در آینده با چالش همراه ساخته است. این مطالعه تلاش دارد تاثیر تغییر اقلیم را بر مقدار عملکرد و طول مراحل فنولوژی گندم دیم در غرب ایران مورد بررسی قرار دهد. به این منظور از دو مدل ریزمقیاسنمایی SDSM و LarsWG برای شبیهسازی اقلیم در دوره 30 ساله آتی استفاده شد. برای مدلسازی عملکرد و مراحل فنولوژی نیز از دو مدل AquaCrop و DSSAT در دوره پایه و دوره آتی با لحاظ نمودن سه سناریوی اقلیمی RCP 6 / 2 ، 5 / 4 و 5 / 8 استفاده شد. نتایج نشان داد کارایی مدل AquaCrop در مقایسه با DSSAT جهت پیشبینی عملکرد بهتر بوده و خطای کمتری دارد؛ به طوری که مقدار ضریب تبیین دادههای مشاهداتی و شبیهسازی شده در دوره پایه با مدل AquaCrop در ایستگاههای کرمانشاه، سنندج و ایلام بهترتیب 86 / 0 ، 64 / 0 و 89 / 0 و ضریب RMSE بهترتیب 6 / 198 ، 6 / 274 و 0 / 192 کیلوگرم در هکتار است. در صورتی که در مدل DSSAT مقدار ضریب تبیین بهترتیب 90 / 0 ، 11 / 0 و 82 / 0 و ضریب RMSE نیز به ترتیب 9 / 211 ، 1 / 288 و 238 کیلوگرم در هکتار است. نتایج کلی نشان میدهد در مدل ریزمقیاسنمایی LarsWG با مدل زراعی AquaCrop و DSSAT کمترین عملکرد برای ایستگاههای کرمانشاه، سنندج و ایلام به ترتیب در سناریوی 5 / 8 ، 5 / 4 و 5 / 8 و بیشترین عملکرد در سناریوی 6 / 2 ، 6 / 2 و 5 / 4 بهدست میآید که نشان دهنده کاهش عملکرد در سناریوی افزایش دما و افزایش دیاکسیدکربن است. این در حالی است که در مدل ریزمقیاسنمایی SDSM بیشترین عملکرد گندم دیم عمدتاً در سناریوهای 5 / 4 و 5 / 8 بوده و کمترین عملکرد در سناریوی 6 / 2 خواهد بود که با نتایج مدل LarsWG متفاوت است. با توجه به این نتایج میتوان بیان کرد نوع مدل ریزمقیاسنمایی و مدل زراعی میتواند در نتایج بهدست آمده موثر باشد