وحید ورشاویان

اساسی ترین تأثیر تغییر اقلیم به صورت مستقیم و غیر مستقیم در بخش کشاورزی است که عدم توجه به آن باعث به مخاطره افتادن امنیت غذایی می شود. به همین منظور در این پژوهش با استفاده از پارامترهای اقلیم آینده و همچنین استفاده از مدلDSSAT-CERES-Maize می توان با الگوی مناسب اثرات ناشی از تغییر اقلیم را برای محصول مورد نظر در این منطقه بررسی کرد. گیاه ذرت از جمله مهم ترین گیاهان زراعی در سطح جهان محسوب می شود که بعد از گندم و برنج سومین محصول موثردر تغذیه مستقیم انسان می باشد. علاوه بر آن مؤلفه اصلی در تغذیه دام، روغن گیاهی، شربت شکر و الکلیِ به عنوان سوخت زیستی و ماده خام برای تولیدات کارخانه های پلاستیک از دیگر مصارف گیاه ذرت می باشد. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻧﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﺭ DSSAT ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺸﺖ ﺫﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ تحقیقاتی اکباتان ﺗﺤﺖ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﺟﺎﺭﻱ (2018-2017) ﻭ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﺁﻳﻨﺪﻩ (2046-2018)ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ. ابتدا دو رقم هیبرید 201 و هیبرید 704 ذرت در ایستگاه تحقیقاتی اکباتان در سه تاریخ 15 و 30 خرداد و 15 تیر کشت شد. سپس ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﺸﺖ ﺑﺎ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭ ﺷﺒﻴﻪﺳﺎﺯﻱ ﺷﺪ. نتایج حاکی از آن است که در منطقه همدان در دوره آتی دما در سال 2046، افزایشی حدود 1/0 تا 1 درجه سانتیگراد را نشان می دهد. بارش در دوره آتی دارای روند کاهشی نسبت به دوره پایه است. همچنین طول دوره کشت برای دوره پایه 145 روز اما برای دوره آینده 120 روز می باشد. علت کوتاه شدن طول دوره کشت گیاه ذرت افزایش میانگین دما در ماه های جون و جولای می باشد. بهتر ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ همدان ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ سال 2046 ﻧﺰﺩﻳﮏ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﺸﺖ ﺫﺭﺕ ﺍﺯ ﺍﻭﺍﻳﻞ تیر به اوایل خرداد ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻱ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺁﺑﻴﺎﺭﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ. ﻛﺸﺖ ﺫﺭﺕ ﺭﻗﻢ ﺳﻴﻨﮕﻞ ﻛﺮﺍﺱ 704 ﻣﺤﺪﻭﺩﺗﺮ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺍﺭﻗﺎﻡ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ. ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺁﺏ ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ.