وحید ورشاویان

نظر به تاثیر مشهود پدیدههای زیانبار سرمازدگی و یخبندان بر تولیدات زراعی و باغی ایران، در پژوهش حاضر، به بررسی چشمانداز تغییرات دمای کمینه در در 17 ایستگاه هواشناسی سه استان کردستان، کرمانشاه و ایلام در غرب ایران پرداخته شد. بدین منظور با استفاده از دو مولد داده آماری LARS-WG و SDSM پیشنگری دمای کمینه دو مدل اقلیم جهانی HadGEM2 و CanESM2 تحت سه سناریوی واداشت تابشی RCP2.6 ، RCP4.5 و RCP8.5 مقیاسکاهی و استفاده شدند. بر این اساس، چشمانداز تغییرات دمای کمینه در دوره آتی ) 2050-2021 ( نسبت به دوره پایه ) 2018-1989 ( مورد بررسی قرار گرفت. بهمنظور ارزیابی عملکرد مولدهای هواشناسی، از معیارهای MSE ، RMSE ، MAE و 2R استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که مدلهای مورد بررسی با دقت بالایی قادر به آشکارسازی روند دمای کمینه در منطقه مورد مطالعه هستند. با این وجود، مدل SDSM از دقت بیشتری نسبت به مدل LARS-WG برخوردار است. نتایج حاصل از چشمانداز تعییرات دمای کمینه نشان داد که بر اساس هر دو مدل، میزان دمای کمینه در دوره آینده نسبت به دوره پایه بهطور متوسط بین 6 / 0 تا 5 / 1 درجه سلسیوس در مناطق مورد مطالعه افزایش مییابد. از نظر مکانی نیز بیشترین تغییرات مربوط به مناطق سردسیر واقع در شمال محدوده مطالعاتی به ویژه ایستگاههای سقز و زرینه اوباتو است. یافتههای پژوهش در مدیریت ریسک یخنبندان و برنامهریزیهای اقلیمی کشاورزی منطقه مفید خواهد بود.