وحید ورشاویان

کشور ایران از تنوع اقلیمی کم نظیری برخوردار است. به همین دلیل ظرفیت بالایی برای کشت گونه های مختلف گیاهی دارد. با توجه به جمعیت رو به رشد، تأمین امنیت غذایی با استفاده از پتانسیل تولید محصولات زراعی جدید مانند کینوا، از مهم ترین وظایف بخش کشاورزی به شمار می رود. این گیاه با ارزش غذایی بالا، از نظر نیازهای رشدی گیاهی است کم توقع که در خاک هایی با حاصلخیزی کم هم به خوبی محصول می دهد و مقاومت بالایی در برابر خشکی و شوری دارد. هم چنین با توجه به افزایش تقاضای آب و کاهش نگران کننده سرانه منابع آب تجدیدشونده، لزوم تدوین برنامه آبیاری و بهبود راندمان مصرف آب دوچندان به نظر می رسد. در این راستا تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی یک فاکتور اصلی می باشد. این پژوهش با هدف تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی کینوا در اقلیم نیمه خشک سرد، با روش لایسیمتری وزنی و رابطه بیلان آبی، در ایستگاه لایسیمتری دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان در بهار و تابستان 1396 انجام گرفت. تبخیر – تعرق شش رقم گیاه کینوا به صورت روزانه اندازه گیری و تعیین گردید. برای محاسبه تبخیر-تعرق مرجع با توجه به داده های ایستگاه هواشناسی فرودگاه همدان و بر اساس توصیه نشریه فائو 56 از معادله فائو-پنمن-مونتیث استفاده گردید. درنهایت میزان نیاز آبی ارقام موردبررسی این تحقیق در طی دوره اندازه گیری به ترتیب برابر 26/390 (QN100)، 20/390 (QN101)، 31/390 (QN102)، 99/383 (QN103)، 35/388 (QN107A)، 76/390 (QN108A) میلی متر، برآورد شد. همچنین ضرایب گیاهی به تفکیک برای هر رقم در سه مرحله توسعه رشد، میانی و انتهایی برای هر رقم به ترتیب 91/0، 47/1، 07/1 (QN100)، 91/0، 46/1، 09/1 (QN101)، 91/0، 46/1، 12/1 (QN102)، 92/0، 45/1، 95/0 (QN103)، 91/0، 45/1، 08/1 (QN107A)، 92/0، 47/1، 07/1 (QN108A)، به دست آمد.