دعا از مهمترین ابزار ارتباط با خداوند و پاسخ گوی نیاز فطری انسان در اتصال به منبع حقیقی عالم است. یکی از آسیب هایی که به مقوله دعا وارد می شود، آسیب های معرفت شناختی است. اگر شخص دعاکننده از نظر معرفتی دانش و بینش مناسبی نسبتی به دعا، محتوا و کارکرد آن نداشته باشد، قطعاً کمال و تعالی مورد نظر اتفاق نخواهد افتاد. از این رو بررسی آسیب های معرفت شناسانه در دعا یکی از ضروری ترین بایسته های دعاپژوهی است که پژوهشگران را برآن می دارد در این زمینه تحقیقات مفصلی را انجام دهند. این نوشتار با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای از یک سو تبیین رابطه دعا و مقام رضا و رابطه دعا با تلاش و کوشش را برعهده دارد که در ظاهر متناقض به نظر آمده و هر یک دیگری را از میدان به در می کند. به عبارتی اگر سخن از رضایت باشد دیگر دعا و درخواست برای تغییر شرایط معنا نداشته و رضایت از مواهب الهی را مورد تردید قرار می دهد. اگر دعا امری نکوست، تلاش و کوشش چه جایگاهی در زندگی افراد دارد؟ و در ادامه به تبیین پرسش از حکمت الهی تعین دعا، نیازبه دعا با وجود قرآن و تشریح دعای ناآگاهانه نیز پرداخته می شود.
